Về mặt tâm lý, bệnh ấu trĩ là một thiểu năng cảm xúc (trong sự nhút
nhát*, mặc cảm, loạn thần kinh). Chủ thể có trí thông minh bình thường
hoặc có thể rất thông minh, nhưng một phần cảm xúc của anh ta vẫn bám
vào các sự kiện đã biến mất từ lâu. Một sự giáo dục không thấu đáo có khi
là nguyên nhân của căn bệnh ấu trĩ tâm lý.
LO ÂU
Đây là một tình trạng của tinh thần. Chủ thể cảm thấy không chắc
chắn với hiện tại và tỏ ra lo âu với tương lai. Ở đây sự lo âu sẽ là bình
thường nếu nó được gây ra bởi các nguyên nhân thực thụ (bệnh hoạn, tình
hình tài chính và tình cảm, v.v…). Nhưng có khi tình trạng này cứ tiếp tục,
không có nguyên nhân chính đáng. Đến lúc này, đây sẽ là triệu chứng của
một rối loạn của thể chất hoặc tâm lý. Người lo âu có tính khí bất thường,
cảm thấy bất ổn và cần phải “giải buồn”. Sự lo âu có thể dẫn đến sợ hãi*.
CHỨNG MẤT NGỦ
Ở đây chúng ta không đề cập đến sự mất ngủ do các nỗi đau về thể
chất, vì trong trường hợp này, nó là điều bình thường. Vì thế chúng ta chỉ
nói đến các chứng mất ngủ gây ra bởi các nguyên nhân tâm lý. Các chứng
loạn thần kinh*, mặc cảm*, điều phiền nhiễu, ức chế*, các chứng sợ hãi*,
ám ảnh*, xung đột xúc cảm*, là những nguyên nhân thường gặp.
Cũng có rất nhiều người đã nói “Tôi rất mệt khi thức dậy, bởi đêm
qua tôi không ngủ được”… Nhưng nói cho đúng, họ có ngủ đấy nhưng giấc
ngủ không hồi phục lại sức lực của họ (điều này vì nhiều lý do, hoặc do tâm
lý, hoặc do tình trạng co cứng cơ bắp liên tục). Sau nữa, là những người
“mất ngủ giả hiệu” luôn luôn than vãn “nghe mọi tiếng động trong đêm và
tiếng đổ chuông của mỗi khắc giờ”. Mặc dù vậy, người ta nhận thấy sức
khỏe của họ vẫn tốt và da dẻ vẫn hồng hào. Họ không biểu lộ sự giảm cân
(trong khi giảm cân là kết quả mau chóng của sự mất ngủ). Như thế họ là
những người ngủ gà mà không hề biết, trừ khi họ muốn đóng kịch để khoe
khoang. Cách chữa trĩ việc mất ngủ đương nhiên phải tùy thuộc vào nguyên
nhân của nó. Người ta có thể tìm kiếm sự thiếu vệ sinh về thể chất (cà phê,
