M
Thận trọng ngay cả khi chỉ có một mình, đừng tự lừa dối bản thân
Tâm đừng nghĩ bậy, thân đừng làm bậy, miệng đừng nói bậy, quân tử thì
lòng phải ngay thẳng. Không lừa mình, dối người, gạt trời cao, có ở một
mình cũng phải thận trọng, Ở nơi đông người, phải giữ miệng; khi ở một
mình, phải phòng tâm.
Đại sư Hoằng Nhất - “Tuyển tập cách ngôn”
ột triết gia từng nói: “Cho dù là khi chỉ có một mình, bạn cũng đừng
làm việc xấu, phải biết giữ liêm sỉ hơn cả khi đứng trước mặt người
khác.” Tu dưỡng là một quá trình đối mặt với con người thật của mình,
không phải làm để người khác coi, cho nên không thể chỉ làm cho có. Sự
khác nhau giữa “chân quân tử” và “ngụy quân tử” nằm ở chỗ có thể “thận
trọng ngay cả khi chỉ có một mình” hay không. Nếu trước mặt người khác
ra vẻ đạo mạo mà sau lưng thì thủ đoạn, nham hiểm thì có khác nào kẻ tiểu
nhân. Trong hoàn cảnh không có gì trói buộc, người ta càng dễ lơi là. Cho
nên, muốn trở thành một người thật sự có tu dưỡng thì phải cảnh giác, khi
chỉ có một mình cũng phải yêu cầu nghiêm ngặt đối với bản thân.
Đây là một quá trình gian nan cần rất nhiều ý chí nghị lực để chống lại
những cám dỗ. Ví dụ, một người quyết tâm phải giảm cân, nhưng khi nhìn