vuông, mình mặc áo bào thêu chỉ vàng, chỉ bạc, chỉ tía, chỉ hồng là áo quý
của các lang mường dâng, sau lưng có sáu nữ binh cầm gươm đứng hầu, uy
nghi lộng lẫy như vầng mặt trời mọc. Nữ tướng tuyên đọc lời hịch của
Trưng chúa kể tội giặc Hán tham tàn bạo ngược, kêu gọi nhân dân cả nước
đứng lên đuổi giặc, đọc xong hịch liền phiên chế đội ngũ, cử các đầu lĩnh.
Các mường vùng cao có bảy trăm ba mươi người về ứng nghĩa, Xuân
nương chia làm mười bộ, mỗi bộ ba mươi sáu người và một quản bộ. Các
quản bộ được gọi là thần quan, giao giữ các công việc như sau : thần quan
coi việc cơm nước, thần quan coi việc sát sinh mổ trâu giết lợn, thần quan
coi việc rượu, thần quan coi việc nhạc và múa, thần quan coi việc các đội
tiền quân, hậu quân, hữu quân và một thần quan coi việc trung quân.
Quân chia 6 đội ; trung quân là nữ binh, tiền quân hậu quân, tả quân, hữu
quân đều là nam binh. Quân cung thủ có một trăm hai mươi tay nỏ. Có một
phó tướng đốc lĩnh cả bốn đội quân nam. Chức ấy Xuân nương giao cho
anh thứ bảy của mình là Hùng Long, lại cử anh thứ sáu là Hùng Hoàn coi
giữ việc quân lương và trông nom các trạng các động.
Dân chúng các nơi nô nức về dự hội. Người ở vùng cao mang mật ong, thịt
hươu thịt nai, tên tẩm thuốc độc về, người ở bãi sông mang gạo, cá và muối
đến. Các lang mường, trùm động, trưởng trang, người cưỡi ngựa, kẻ đi
chân, mang trầu cau, khiêng trống chiêng gặp nhau đều vui mừng hớn hở.
Các thần quan ai lo việc nấy. Người coi rượu lấy ống bương múc rượu, tiện
vầu, tiện nứa làm chén uống. Người coi cơm nước cho lấy tre đan thành
phên, lót lá chuối lá ngô đồng mà bày thịt, gạo tẻ nấu bằng nồi đồng, gạo
nếp nấu trong ống tre. Quân đánh trống lớn trống con, thổi kèn thổi sáo, gõ
mõ gõ phách, cùng nhau múa hát diễn các trò vui. Dân Tiền Áo hai tay cầm
mau co múa nhảy, gọi là múa Mo, dân động Cao nhún chân vẫy tay theo
tiếng nhạc đồng, gọi là múa Gâu. Con gái kéo co bằng dây song, con trai
đấu vật. Nơi cung sở của Xuân nương, trai gái vùng núi tới tung còn ca hát
đối đáp nhau từng đôi một. Hội kéo dài tới nửa đêm, đuốc nhựa trám và
