Như Gorota Kume, chuyên viên ngân hàng xuất nhập khẩu Nhật
(Eximbank) và chuyên gia về đầu tư trực tiếp, giải thích: “Các công ty châu
Âu đã bỏ lỡ dịp may phát triển và sản xuất các mạch tích hợp, và hậu quả là
bây giờ họ tụt xa sau Nhật và Mỹ”.
Đã quá chậm, bởi vì bốn hãng lớn của Nhật đã có mặt ở châu Âu để sản
xuất mạch tích hợp thay cho châu Âu: NEC (ở Ailen và Anh), Toshiba
(Đức), Hitachi (Đức) và Fujitsu (Ailen).
Anh quốc: con ngựa thành Troie của cộng đồng kinh tế châu Âu
(CEE)
Nước Anh là mục tiêu đầu tư trước tiên được Nhật Bản nhắm đến ở
CEE. Thậm chí đến mức có dư luận xấu nói nước Anh đang trở thành một
thuộc địa của Nhật Bản tại châu Âu, hoặc nói nước Anh là hòn đảo thứ năm
trong quần đảo Nhật Bản. Quả là trong khoảng thời gian từ 1951-1988, 35%
đầu tư của Nhật Bản tại châu Âu đều đổ vào nước Anh do cách chào mời
tận tình được chính quyền bảo thủ của thủ tướng Margaret Thatcher tiến
hành. Tỷ lệ này đã vượt lên mức 46,2% vào năm 1989 với tổng giá trị là
6,67 tỷ đô la (33,35 tỷ franc). Cần phải nói rằng thành công này không là
chuyện tình cờ. “Nếu như chúng tôi đầu tư vào nước Anh là bởi vì chúng
tôi được đón tiếp niềm nở”. Sự xâm nhập của Nhật Bản vào nước Anh là
kết quả của một chính sách thu hút đặc biệt của nước Anh đối với Nhật
Bản.
Bà Thatcher đích thân nhiều lần tham gia vào “chiến dịch” mời chào này.
Bà luôn tươi cười với người Nhật, tham gia khánh thành các xí nghiệp mới
được xây dựng của Nhật Bản, chăm sóc các quan hệ cá nhân của mình đối
với những người khách Nhật và tỏ ra ân cần với nước Nhật. Thái độ này đã
khiến người Pháp nổi giận, vì điều đó giống như một sự phản bội đối với
một châu Âu thống nhất đang được xây dựng. Nước Anh, theo họ, đã trở
thành một “con ngựa thành Troie”. Nói cách khác, nước Anh đã “nuôi ong
tay áo”. Bởi lẽ, ý đồ của sự đổ bộ này đã quá rõ: trong khi chờ đợi thì
trường chung châu Âu vào năm 1993, thì Nhật Bản tỏ ra hào phóng khôi
phục lại nghành công nghiệp xe hơi của nước Anh hiện bỏ ngỏ. Song một
khi các biên giới đã mở ngõ trong CEE, thì hàng hà sa số các xí nghiệp của
Nhật Bản lúc đó đều đã mang nhãn hiệu châu Âu, sẽ cứ thế tung ra hết đợt
hàng này đến đợt hàng khác trên người tiêu dùng của lục địa châu Âu. Ai sẽ
là người chiến thắng ? Nước Anh thì có thể, song Nhật Bản thì tất thắng rồi.
Quan hệ giữa nước Anh và Nhật Bản cũng đã bộc lộ nhiều biểu hiện lố
bịch đến mức quá đáng. Chẳng hạn, ngày 7 tháng 9 năm 1990, chủ tịch
hãng xe hơi Nissan (Nhật Bản) Takashi Ishihara đã được trao tặng huân
chương cao quý nhất của vương quốc Anh dành cho một người nước ngoài.
Hãng Nissan còn nhấn mạnh ông chủ Nhật được khen thưởng “vì những
