địa phương của mình nội trong năm 1989. Các giới chức Nhật chẳng có gì
phải giữ mồm giữ miệng. Khi được hỏi về sự gia tăng các văn phòng đại
diện của Nhật Bản ở Bruxelles đã nói trắng ra rằng: “Cần phải có mặt ở đây
để nắm được những thông tin cần thiết và gây sức ép chứ !”
[73]
Châu Âu: tưởng niệm một ngành công nghiệp đã quá cố
Dù muốn hay không muốn, sự cạnh tranh của Nhật Bản cũng đã giáng
cho châu Âu những đòn điếng người và hiện nó đang đe dọa giết chết châu
Âu. Dù bằng cách nào đi nữa hoặc cửa đóng then cài thắt chặt hoặc là mở
toang cho Nhật Bản thì hậu quả cũng không có gì khác đối với hai lĩnh vực
sống còn trong nền kinh tế của chúng ta: xe hơi và điện tử. Một trong hai
ngành công nghiệp này đang ở trong tình trạng khó khăn. Song khó khăn
nhất vẫn đang còn chờ ở trước mặt.
Công nghiệp xe hơi: sự thống trị trên thực tế của người Nhật
Để trấn an, trong một số giới, người ta vẫn thường nói trong lĩnh vực xe
hơi, Mỹ và châu Âu vẫn luôn là hai kẻ mạnh nhất. Đó thật ra là một lời
khẳng định sai và lừa bịp. Về sản lượng xe hơi, điều gì đang diễn ra ? Hai
hãng sản xuất đứng hàng đầu là General Motors (6,2 triệu xe hơi được sản
xuất trong năm 1989) và Ford (4,2 triệu xe). Toyota đứng hàng thứ ba (3,6
triệu xe), Wolkswagen đứng hàng thứ tư (3 triệu xe), kế đến là Fiat (2,7
triệu xe), Nissan (2,4 triệu xe), Peugeot (2,2 triệu xe) và Renaut (1,8 triệu
xe). Người Nhật hiếm khi chiếm lĩnh những vị trí đầu bảng ? Đúng thế,
song họ lại đã chiếm 4 trong số 10 vị trí đầu. Còn nếu tính trong số 20 hãng
sản xuất xe hơi hàng đầu thế giới, thì với 10,45 triệu xe hơi sản xuất trong
năm 1989, Nhật Bản, trên thực tế, đã gần tương đương với cả châu Âu
(11,93 triệu xe) và Mỹ (11,6 triệu xe).
Còn về tình hình tài chánh, trong khi châu Âu càng ngày càng lúng túng,
khó khăn nếu không nói là tuyệt vọng thì Nhật Bản càng lúc càng sáng sủa.
Liệu Toyota, Nissan và Honda có muốn bành trướng khắp thế giới và tiếp
tục đầu tư không ? Tương lai đang thuộc về họ bởi họ có thừa vốn. Tài sản
cố định của Toyota đã tăng lên 46,8% năm 1989. Tài sản cố định của
Nissan đã tăng lên 37,6%. Cuối năm 1990, Nhật Bản đã sản xuất tổng cộng
hơn 120 triệu xe, đã xuất khẩu 64 triệu xe trong khi chỉ nhập khẩu 800.000
xe. Nhiều hãng sản xuất xe hơi phương Tây đang vỡ nợ bởi không vượt nổi
Nhật Bản về mặt công nghệ, hàng bán chậm và sản xuất bị tê liệt vì những
cuộc bãi công. Các hãng lớn đang rơi vào tình trạng sống thoi thóp chờ phá
sản vì tình hình không hề cải thiện chút nào.
Với người Mỹ, năm 1990 sẽ mãi là một năm đen tối. Với mức lợi nhuận
sụt giảm thê thảm và những viễn ảnh tăm tối nhất. Ngay từ năm 1989, các
hãng sản xuất trong nước đã bị một vố đau như hoạn. Ở một đất nước còn
