và từ đây là vô quần đảo chắc! “Trại giam tù binh canh gác kỹ là thế, giam
biết bao nhiêu ngườI tại sao chỉ một mình anh vượt ngục được? Biết điều
khai ngay, thằng khốn! Mày lãnh công tác gì của bọn Quốc Xã?” Có thắc
mắc đúng quá! Biết bao nhiêu thằng đã liều vượt ngục để vô trại giam,
những thằng như Mikhail Burnatsev, Pavel Bondarenko...
Con đường thứ ba cũng là vượt ngục nhưng không hồi hương mà đi tham
gia kháng chiến chống Đức cùng du kích quân bạn ở các chiến khu bên Âu
châu. Có thể tạm thời kéo dài ngày ra toà lãnh án nhưng lúc lãnh thì nặng
hơn nhiều. Chỉ vì đã làm quen với nếp sống tự do, phóng túng! Một thằng
đã đủ gan dạ vượt ngục lại dám tiếp tục chiến đấu nữa thì còn nguy hiểm
gấp bội, phải triệt hạ thẳng tay nữa.
Con đường thứ tư là ở trong trại giam sống trên lưng, phản bội đồng bào,
đồng đội. Phải có chân trong các ban An ninh Trật tự trạI phải đầy tớ cho
quan Đức, phải tán trợ chúng giết người mới mong sống sót trong các trại
tù binh chớ. Tuy nhiên đừng ngại vì có cộng tác với địch trong trại giam
cũng không bị xử nặng hơn bọn vượt ngục tham gia kháng chiến bên cạnh
các lầm lẫn bạn đâu! Luật lệ thời Stalin còn trái lại là khác mà bất quá cũng
chỉ bằng là cùng. Cũng xử chung một điều khoản, hình phạt giống nhau.
Chỉ vì những thằng cộng với tác địch đỡ nguy hiểm cho nhà nước sau này
nhiều chứ có gì lạ. (Vậy mà biết rõ như thế cũng chẳng mấy thằng chọn con
đường thứ 4 trừ mấy thằng hèn, tham sống sợ chết).
Đại khái 4 con đường trước mặt là như vậy. Lỡ bị Đức bắt làm tù binh thì
chỉ có 1 trong 4 cách để tự lo liệu lấy thân. Nhưng trên thực tế vẫn còn một
ngã đường thứ 5 nữa chớ. Đó là lúc đang nằm chờ chết trong trại bỗng nghe
có tin “phái đoàn Đức tới tuyển mộ người”.
Đẹp nhất là có phái đoàn Đức từ các địa phương tới tuyển mộ kỹ sư, thợ
thuyền. Đúng “phép nước thời Stalin” là phải chối từ, phải giấu kín không
để lộ gốc kỹ thuật gia, chuyên viên cho địch lợi dụng mà phải chịu chết gục
moi đất trong trại tù binh, moi thùng rác kiếm thức ăn. Nhưng thực tế thì có
cộng tác với địch hay không cộng tác thì bản án cũng có sẵn là 10 năm đi
đày và cộng thêm 5 năm quản thúc. Chỉ khác nhau là lúc lãnh án một thằng
