QUẦN ĐẢO NGỤC TÙ - Trang 362

Savinkov, với Filonenko, với Đảng Dân chủ Lập hiến, với nhóm Phục Sinh
(không hiểu có nhóm này thật không?), với bọn sinh viên tiểu tư sản phản
động và với, cả đám Sĩ quan phiến loạn nữa!
Những tội danh chằng chịt của Đảng Xã hội Cách mạng được Công tố viện
bài ra dễ sợ thật nhưng giọng điệu buộc tội của đồng chí Krylenko không
gay gắt, căm thù mà nghe như chỉ trích thân hữu, chia sớt tình cảm là khác.
Chiến thuật "nói ngọt" bắt nguồn từ phiên xử này và đạt đến độ tận thiện
tận mỹ năm 1937.
Qua giọng nhẹ nhàng buộc tội của Công tố viên, người ta có cảm tưởng kẻ
xử án và người chịu án cùng chung một phe phái anh em. Nó đã đánh trúng
nhược điểm của các "đồng chí" Xã hội Cách mạng. Làm sao không mũi
lòng cho được, khi Ủy viên Chính phủ có lời trách móc:
"Dầu sao, các anh và chúng tôi, chúng ta cũng là người cách mạng với
nhau! Tại sao các anh có thể cúi xuống, đi liên kết cùng bọn Dân chủ Lập
hiến lạc hậu? Tại sao các anh có thể đi cùng bọn Sĩ quan phiến loạn? Các
anh lại còn huấn luyện cho tư bản phản động, bọn sinh viên giá áo túi cơm
về kỹ thuật, kế hoạch gây loạn nữa!"
Trước Toà Tối cao, các đảng viên cao cấp Xã hội Cách mạng đã bị buộc tội
như vậy, nhưng họ đối đáp thế nào? Tuyệt nhiên không có tài liệu, hồ sơ
trực tiếp ghi lại những lời tự biện hộ. Không biết có những người nào vạch
ra rằng tính chất đặc thù của Cách mạng tháng 10 là tuyên chiến lập tức
cùng bất cứ phe nhóm nào tham gia Cách mạng, gạt họ ra ngoài ngay từ
đầu? (Họ đâu có mời tham gia, anh đâu dám ăn không nói có). Có thể một
vài người thấm thía lời Công tố viên trách móc, tủi hổ cúi mặt cho sự
xuống chân của mình. Coi, đang nằm xà lim tối om được ra chỗ sáng, được
ông Công tố ngọt ngào như vậy sao khỏi động tâm?
Và ngay từ hồi 1922, Krylenko đã tìm ra đúng đường lối để sau này đàn em
Vyshinsky cứ thế mà đánh vào tử điểm bọn phản động Kamenev,
Bukharine; đã liên kết với phe nhóm tư bản phản động thì thế nào cũng
nhận tiền của tư bản. Mới đầu đương nhiên anh chỉ nhận tiền với tư cách cá
nhân để hoạt động hoặc vì lý tưởng. Cũng đương nhiên không phải đường
lối Đảng. Nhưng làm cách nào vạch rõ thế nào là cá nhân, thế nào là hoạt