Keynes cho rằng, việc dự đoán giá cổ phiếu trong tương lai chính là
tâm lý chung của mọi người, cũng là tiêu chí đánh giá niềm tin của
công chúng, có điều đây cũng chỉ là đơn thuần là sự hi vọng hay kì
vọng. Nhưng dự đoán cần căn cứ theo tình hình thực tế, thực tế có
thể phân thành hai loại: Một là những việc không rõ ràng nhưng
quan hệ quan trọng, hai là sự việc rõ ràng nhưng quan hệ không tốt;
tuy nhiên đa số nhà đầu tư thường dựa vào sự suy đoán của người
đến sau, tính phi lí của nó vượt xa khỏi sự tưởng tượng của mọi
người. Như những gì mọi người nhìn thấy, nhiều người thông minh,
nhưng khi đầu tư vào cổ phiếu thì đôi khi có những hành động ngốc
nghếch không thể tưởng được. Nó cũng giải thích nguyên nhân vì
sao trong thị trường cổ phiếu, có người giống con trâu bị người ta
buộc dây vào mũi rồi kéo đi.
Keynes cho rằng, trong thị trường cổ phiếu, người thông minh nhất
là người biết suy đoán tâm lí và hành động của số đông, chứ không
phải là suy đoán khả năng của một sự thật. Không cần biết hành
động của công chúng có hợp lý hay không, chỉ cần hơn họ một
bước thì sẽ có khả năng thành công. Tuy nhiên, chính số đông ấy
lại rất có thể sẽ gây trở ngại nhất định về mặt tâm lý cho chính họ
trong những quyết định về việc đầu tư, sự nhát gan, tham lam, nóng
vội, không cẩn thận... của họ sẽ dễ dẫn đến việc đưa ra những suy
đoán thiếu lý trí, từ đo ù chìm sâu trong thị trường cổ phiếu và tạo
nên những tổn thất nặng nề về vốn.
Buffett rất tán thành quan điểm của Keynes, ông cũng cho rằng,
ngoài Thượng đế ra, không ai có thể dự đoán được chính xác thị
trường, vì thị trường cổ phiếu là nơi có rất đông người tham gia, khi
con người đứng ngoài vòng xoáy của thị trường và đồng tiền thì còn
có thể giữ được lí trí, nhưng một khi đã bước chân vào vòng xoáy
này thì chắc chắn sẽ thể hiện ra mặt phi lí trí của mình. Con người
khi mất lý tính sẽ có những hành động ngu ngốc và làm những việc
hoang đường, rồi bị người khác kéo lôi đi cũng không phải là
chuyện hiếm gặp. Những người lắm tiền và những nhà đầu tư lớn
trên thị trường cũng đã lợi dụng điểm yếu này của nhà đầu tư mà
dùng các thủ đoạn để thu lợi nhuận.
