Sinh trưởng và phát triển ở thực vật có liên quan mật thiết với nhau, liên
tiếp xen kẽ nhau và liên quan tới môi trường sống. Sự biến đổi về số lượng
của sinh trưởng ở mức độ phân tử, tế bào dẫn đến sự phát triển rễ, thân, lá; sự
biến đổi về số lượng rễ, thân, lá dẫn đến phát triển hoa, quả, hạt. Người ta
còn phân biệt pha sinh trưởng, phát triển sinh dưỡng và pha sinh trưởng, phát
triển sinh sản mà mốc là sự ra hoa. Mỗi cơ quan, bộ phận của cây có thể sinh
trưởng nhanh và phát triển chậm hoặc ngược lại, tùy điều kiện. Ví dụ phân
bón tốt, tưới nước nhiều cây sẽ sinh trưởng kéo dài làm chậm phát triển.
Ngược lại, nếu thiếu phân bón, bị khô hạn cây sẽ sinh trưởng thời gian ngắn
và phát triển nhanh.
5.1.4. Chu kỳ sinh trưởng và phát triển
Chu kỳ sinh trưởng và phát triển của cây (vòng đời) là thời gian kể từ khi
hạt nảy mầm cho tới khi tạo hạt mới, ở thực vật có hạt một năm, chu kỳ sinh
trưởng và phát triển có sự kế tiếp các giai đoạn: hạt hình thành phôi và nảy
mầm, hình thành rễ, thân, lá, ra hoa, tạo quả và hạt.
5.2. SỰ PHÁT TRIỂN PHÔI Ở THỰC VẬT CÓ
HOA
5.2.1. Đặc điểm phát triển phôi ở thực vật
Quá trình phát triển phôi ở thực vật cũng như ở động vật là quá trình gồm
nhiều giai đoạn qua đó hợp tử nguyên phân nhiều lần tạo nên khối mô đa bào,
đồng thời với quá trình biệt hóa tế bào để tạo nên các mô khác nhau là mầm
của các cơ quan của cơ thể tương lai. Tuy vậy, đối với phát triển phôi ở thực
vật có nhiều đặc điểm khác biệt với phát triển phôi ở động vật. Đối với thực
vật không xảy ra sự di chuyển tế bào để tạo nên các mô và cơ quan; có sự
tương quan rất sớm giữa tế bào phôi với nội nhũ và môi trường sống tạo điều
kiện cho phôi phát triển trước khi hình thành các cơ quan tự dưỡng (lá, rễ); sự
tạo thành trục đỉnh - nền, hướng cho sự phát triển của thân, rễ, sự phát triển
và biệt hóa theo hướng phóng xạ để tạo nên 3 hệ thống mô phân hóa khác
nhau là mô phân sinh rễ, mô phân sinh thân và mô lá mầm.
5.2.2. Các giai đoan phát triển phôi ở thực vật (hình 5.1)
