khác loài, khác chi, thậm chí khác họ, bộ. Những tế bào lai này được gọi là tế
bào lai soma (vì do 2 tế bào soma kết hợp với nhau). Từ tế bào lai sẽ tạo nên
mô sẹo và sẽ tái sinh nên cây lai soma mang đặc tính di truyền của cả bố và mẹ
chẳng khác gì cây lai hữu tính. Từ những năm 70 của thế kỷ XX, người ta đã
tạo được tế bào lai soma từ 2 loài thuốc lá và tái sinh được cây thuốc lá lai trọn
vẹn. Đặc biệt là dùng kỹ thuật lai soma để lai tế bào khoai tây với tế bào cà
chua đã tạo nên cây lai “Pomat” mang đặc tính của khoai tây và của cà chua.
Người ta cũng đã tạo được cây lai từ tế bào của cà rốt và mùi tây.
Hiện nay công nghệ tạo cây lai soma được thực hiện không chỉ ở thuốc lá,
khoai tây, cà chua... mà cả cây ăn trái, cây lương thực (như lúa, ngô) và cả cây
hoa.
g) Công nghệ nuôi cấy tế bào để sản xuất các chế phẩm sinh học
Thực vật không chỉ cung cấp cho con người lương thực và thực phẩm mà
còn cung cấp các chất dược liệu quý, chất nhuộm màu, chất dùng trong công
nghiệp hóa chất, v.v... (bảng 7).
Bảng 7. Các hợp chất từ thực vật
Các nhà sản xuất muốn thu nhận chế phẩm từ thực vật phải chiết xuất chúng
từ các bộ phận của cây mọc trong tự nhiên, hoặc trồng trong vườn ươm bằng
kỹ thuật lý hóa phức tạp, tốn kém. Các chế phẩm từ thực vật rất phức tạp nên
rất khó tổng hợp nhân tạo và giá thành rất cao. Các cây dược liệu mọc ở vùng
nhiệt đới và ôn đới phải vài năm đến hàng chục năm mới cho chế phẩm vì cây
sinh trưởng chậm và các chất chỉ tích lũy trong các bộ phận trưởng thành của
cây như lá, thân, rễ hoặc hoa. Ví dụ: Chất berberin chiết xuất từ rễ cây hoàng
