Đối với động vật có đời sống di động, sống trong nhiều môi trường khác
nhau cho nên sự sinh sản ở chúng rất đa dạng cả về cấu tạo cơ quan sinh dục,
về sự tạo giao tử cũng như ghép đôi và thụ tinh, cũng như về tập tính sinh sản.
Trên cơ sở hiểu rõ cơ chế quá trình sinh sản cũng như hiểu rõ các nhân tố
bên trong (như hoocmon) và yếu tố môi trường tác động đến sự sinh sản, các
nhà công nghệ sinh học đã áp dụng nhiều công nghệ như công nghệ nuôi cấy tế
bào và công nghệ nhân bản vô tính cây trồng vật nuôi cũng như đề xuất nhiều
biện pháp tăng năng suất cây trồng, vật nuôi; phòng tránh thai và kế hoạch hóa
gia đình ở người.
7.3. Sự phát sinh giao tử ở thực vật
7.3.1. Sự phát sinh hạt phấn và giao tử đực ở thực vật có hoa
Hạt phấn được hình thành trong bao phấn của nhị là cơ quan sinh sản đực
của hoa. Mô sinh bào tử trong bao phấn sẽ nguyên phân cho ra các tế bào 2n
được gọi là tế bào mẹ của tiểu bào tử. Mỗi tế bào mẹ đi vào giảm phân cho ra
bốn tiểu bào tử đơn bội. Tiểu bào tử đơn bội sẽ phát triển thành hạt phấn. Hạt
phấn được bao bởi vỏ ngoài và vỏ trong cứng rắn bằng xenluloz có tác dụng
bảo vệ cho hạt phấn chống chịu các điều kiện bất lợi. Nhân đơn bội của hạt
phấn sẽ nguyên phân tạo nên hai nhân đơn bội: Một nhân sinh sản và một nhân
ống phấn. Nhân sinh sản lại nguyên phân tạo nên hai giao tủ đực (hình 7.6).
Nhân ống phấn sẽ phát triển thành ống phấn khi thụ phấn. Một giao tử đực
sẽ thụ tinh với nhân của trứng (giao tử cái) cho ra hợp tử 2n. Một nhân giao tử
đực sẽ thụ tinh với hai nhân cực của túi phôi để tạo nên nội nhũ 3n (thụ tinh
kép).
Cấu trúc của vỏ hạt phấn mang tính đặc trưng loài và rất bền chắc; có thể
được lưu giữ qua hàng triệu năm trong các lớp trầm tích hóa thạch; là cứ liệu
hóa thạch để các nhà cổ thực vật học nghiên cứu nguồn gốc và phân loại thực
vật có hoa.
