Mạc Đăng Dung - từ đô lực sĩ tới ngôi
vua
uối thời Lê Sơ, triều đình mở khoa thi Võ. Hôm ấy, bà Từ Thục,
con quan Thượng thư họ Nhữ cũng đi xem. Giữa những đô vật bốn phương
về tụ hội, bà tình cờ gặp một chàng trai đánh cá tuổi vừa đôi mươi ở huyện
Nghi Dương lên ứng thí. Đó là một người cao lớn, mặt vuông, mắt tròn,
tiếng nói trầm hùng, ăn mặc rách rưới nhưng có phong độ đàng hoàng, đĩnh
đạc. Vừa làm quen nhau sau dăm ba câu chào hỏi, nàng Từ Thục cất lời tự
trách, tiếng than như phát ra tự đáy lòng: “Lúc trước chẳng gặp nhau, nay
đến đây làm gì!” Bởi bà đã thấy được ở chàng trai ấy có khí tượng đế
vương, sau này ngôi vua ắt về tay chàng.
Bà Từ Thục từ thời trẻ đã tinh thông lí số, có tài tiên đoán tương lai. Bà
biết rằng khí số nhà Lê đã đến ngày suy và một bậc đế vương sẽ xuất hiện.
Sinh ra trong gia đình quyền quý, lại có khát vọng lớn, bà hi vọng sẽ lấy
được một người làm vua hoặc chí ít cũng sinh được con có khí thiên tử. Kén
chọn mãi bà mới lấy Nghiêm Quận công Văn Đình. Nhưng sau khi lấy nhau,
bà mới biết mình nhầm, vì với người ấy giỏi lắm chỉ có thể sinh con đến bậc
Trạng nguyên. Thế nên bà càng tiếc khi gặp gỡ chàng trai kia...
Chàng trai ấy chính là Mặc Đăng Dung!
Mạc Đăng Dung làm nghề đánh cá tại làng chài Cổ Trai, huyện Nghi
Dương (nay thuộc tỉnh Hải Dương). Chàng có sức khỏe lạ thường, bơi lội
như con cá kình, chèo lái thuyền băng băng cả khi ngược gió. Chàng lại là
hậu duệ bảy đời của vị Trạng nguyên hiển hách Mạc Đĩnh Chi, nhưng nhà
thì rất nghèo. Ngay từ thuở còn để chỏm, Đăng Dung thường được nghe cha
kể về sự tích cụ Trạng. Cụ Mạc Đĩnh Chi đỗ Trạng nguyên năm Giáp Thìn
(1304), làm quan thanh liêm, được thăng tới chức cực phẩm. Cụ được cử
