70
vào người họ, đó là sai. Có một lúc, tôi cũng không hiểu
tại sao như thế là sai, nhưng sau này tôi mới nhận ra
rằng người tu hành phải cảnh giác, phải thận trọng. Lúc
nói chuyện, đụng chạm hay nắm vật gì, họ phải suy
nghĩ trước. Sự sai lầm ở đây là hành giả không tỉnh giác
hay thiếu thận trọng.
Sau đây là một thí dụ khác. Trời mây mù nên dù
chỉ mới 11 giờ trưa mà thấy giống như đã chiều tối.
Chúng ta không thấy mặt trời mà cũng không có đồng
hồ, và chúng ta nghĩ rằng lúc này là buổi chiều. Chúng
ta thật sự cảm thấy rằng lúc này là buổi chiều, nhưng
chúng ta vẫn đi kiếm một thứ gì đó để ăn. Khi chúng ta
bắt đầu ăn thì mây kéo đi và mặt trời chiếu rọi. Nhìn vị
trí mặt trời, chúng ta biết bấy giờ là vào khoảng 11 giờ
trưa. Dù là thế, chúng ta vẫn bị xem là phạm giới. Tôi
đã từng bâng khuâng, “Hả? Tại sao vậy? Chưa đến giữa
trưa thì làm sao có thể gọi hành động đó là phạm giới
được”.
Ở đây, chúng ta phạm giới là vì sự lơ là, không dè
dặt và không kiềm chế. Nếu hoài nghi mà vẫn làm, đó
là phạm giới. Chúng ta nghĩ rằng trời đã chiều mặc dù
sự thật thì không phải như vậy. Hành động ăn uống tự
nó không phải là sai, nhưng chúng ta phạm giới vì
chúng ta lơ là và bất cẩn. Nếu đó thật sự là buổi chiều,
nhưng chúng ta nghĩ rằng đó không phải là buổi chiều,
thì tội càng nặng hơn. Nếu chúng ta hoài nghi mà vẫn
làm, thì dù hành động đó là đúng hay sai, chúng ta vẫn
bị xem là phạm giới. Nếu hành động tự nó là không sai
trái, thì tội nhẹ hơn, nhưng nếu nó là một hành động
sai trái, thì tội nặng hơn. Giới luật có thể phức tạp đến
vậy đó!
