Tài liệu tổng hợp kiến thức nuôi con bằng sữa mẹ của Chuyên gia Betibuti
Trang 203 /236
Cập nhật tới tháng 15/2/2015
NHỮNG TÁC HẠI CỦA SỮA CÔNG THỨC
Người dịch: Nguyen Dao
I. LỊCH SỬ CỦA SỮA CÔNG THỨC
Sữa bột/sữa công thức được sáng chế vào năm 1867 bởi một nhà hóa học người Đức tên là
Justus Von Liebig. Sản phẩm thương mại mang tên ông gọi là Liebig's Soluable Food For Babies,
tạm dịch: “Thức ăn hòa tan cho em bé của Liebig”.
Trước khi sữa công thức ra đời, những phụ nữ không thể cho con bú, hoặc những phụ nữ
giàu có không muốn cho con bú thường thuê vú em để cho con mình bú. Sau khi Liebig quảng bá
sản phẩm của mình thì những công ty khác chẳng hạn như công ty Nestle bắt đầu tiến hành sản
xuất sữa công thức làm từ sữa bò, kem, đường và nước. Sữa công thức ngày nay cũng không khác
gì ngày xưa, chỉ thêm chất khoáng và vitamin tổng hợp (tức là đã qua chế biến chứ không phải tự
nhiên).
Trẻ em bú sữa công thức ở thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20 có nguy cơ bị bệnh scurvy và bệnh
rickets cao gấp nhiều lần trẻ em được bú sữa mẹ. Bệnh scurvy tiếng Việt gọi là bệnh scobat, gây ra
do thiếu Vitamin C; rickets là bệnh còi xương. Hai bệnh này gọi chung là bệnh suy dinh dưỡng. Cũng
giống như trẻ bú sữa công thức ngày nay, trẻ bú sữa công thức vào thời kỳ ấy tử vong nhiều hơn,
dễ bị các bệnh liên quan đến đường hô hấp hơn và dễ nhiễm trùng hơn. Tuy nhiên, vì lợi nhuận
mà sữa công thức mang lại quá khủng khiếp nên các nhà sản xuất ra sức quảng cáo để các cha mẹ
mua cho con uống. Vào những năm 1920, họ khuyên cha mẹ pha nước cam cũng như bổ sung sắt
vào sữa công thức.
Cuối những năm 1970, sữa công thức hầu như chiếm lĩnh thị trường và 75% trẻ em Mỹ đã
chuyển sang dùng sữa công thức. Đây có lẽ là lý do tại sao tỉ lệ ung thư ở các nước châu Âu là 1
trên 3.
Tuy nhiên, ngay từ khi ra đời, các bà mẹ và các bác sĩ đã đứng lên phản đối và ra sức đề
cao việc nuôi con bằng sữa mẹ. Nhiều nhóm hỗ trợ NCBSM đã ra đời, chẳng hạn như La Leche
League vào năm 1956, khi đó tỉ lệ NCBSM tại Mỹ đã giảm xuống gần 20%; Australian Breastfeeding
Association thành lập năm 1964 tại Úc.
II. MỘT VÀI SỐ LIỆU THỰC TẾ VỀ TÁC HẠI CỦA SỮA CÔNG THỨC
1. SỮA CÔNG THỨC NHIỄM KHUẨN
Hẳn mọi người còn nhớ đã có hơn 6000 trẻ em đã bị ốm, 3 trẻ tử vong do uống sữa bột
nhiễm khuẩn của Trung Quốc, gần 1500 trẻ phải nhập viện và hơn 150 trẻ bị hư thận vào năm 2008
(Báo The Guardian ngày 18/09/2008).
2. SỮA CÔNG THỨC LÀ HÀNG CỨU TRỢ NGUY HIỂM
Gần đây Unicef đã kêu gọi các nhà viện trợ nhân đạo không tài trợ sữa công thức cho các
nước gặp thiên tai vì điều này có thể làm tỉ lệ tử vong gia tăng. Số liệu trẻ bị tiêu chảy sau trận động
đất năm 2006 ở Yogyakarta (Indonesia) đã tăng gấp 6 lần sau khi số lượng trẻ uống sữa công thức
tăng gấp đôi. Bà Anne H. Vincent, Bộ trưởng Bộ Dinh dưỡng và Sức khỏe của Unicef tại Indonesia
cho hay có một mối liên quan chặt chẽ giữa việc tiêu thụ sữa công thức và những ca tử vong do
tiêu chảy sau khi sử dụng sữa công thức tại vùng này trong thời gian xảy ra thiên tai. Nghiên cứu
