TRƯƠNG YÊN TRUYỆN
Trương Yến, người huyện Chân Định quận Thường Sơn. Vốn họ Trữ.
Quân Khăn vàng nổi dậy, Yến tụ họp người trẻ làm bọn cướp, đánh phá ở
giữa vùng đầm núi, lại về Chân Định, có đến hơn vạn người. Người huyện
Bác Lăng là Trương Ngưu Giác cũng dấy binh, tự xưng là Tướng quân
Tòng sự, hợp với Yến. Yến tôn Ngưu Giác làm súy, cùng đánh huyện Anh
Đào, Ngưu Giác bị tên lạc đâm trúng, bị thương sắp chết, sai quân theo
Yến, lệnh nói: “Phải lấy Yến làm súy”. Ngưu Giác chết, quân theo Yến, do
đó đổi thành họ Trương. Yến dũng mãnh nhanh nhẹn hơn người, cho nên
trong quân gọi là ‘Yến bay’. Sau đó quân sĩ thêm đông, bọn cướp vùng
quận Thường Sơn, Triệu Quận, Trung Sơn, Thượng Đảng, Hà Nội đều qua
lại, bọn súy nhỏ của chúng là Tôn Khinh, Vệ Đương đều đem quân của
mình theo Yến, có đến trăm vạn người, hiệu là Hắc Sơn. Linh Đế không
dẹp được, các quận phía bắc sông Hà bị chúng gây hại. Yến sai người đến
kinh đô xin hàng, bái Yến làm Bình nạn Trung lang tướng.
Cửu châu Xuân thu viết: “Lúc Trương Giác làm phản, bọn giặc Hắc
Sơn, Bạch Ba, Hoàng Long, Tá Hiệu, Ngưu Giác, Ngũ Lộc, Đê Căn, Khổ
Tù. Lưu Thạch, Bình Hán, Đại Hồng, Tư Lệ, Duyên Thành, La Thị, Lôi
Công, Phù Vân, Phi Yến, Bạch Tước, Dương Phượng, Vu Độc đều dấy
binh, kẻ lớn thì hai, ba vạn người, kẻ nhỏ thì không dưới vài nghìn người.
Linh Đế không đánh được, bèn sai sứ giả đến bái Dương Phượng làm Hắc
Sơn Hiệu úy, lĩnh hết bọn giặc của các núi, được cử Hiếu liêm, Kế lại. Sau
lại thêm đông, không thể kể hết”.
Điển lược viết: “Bọn tướng súy của giặc Khăn vàng, Hắc Sơn vốn là
những kẻ không đội mũ lọng, tự gọi tên nhau, nói người cưỡi ngựa trắng là
Trương Bạch Kị, nói người nhanh nhẹn là Trương Phi Yến., nói kẻ nói tiếng
lớn là Trương Lôi Công, còn người râu rậm thì tự xưng là Vu Đê Căn,
người mắt to tự xưng là Lí Đại Mục”.
Hán kỉ của Trương Phan viết: “Lại có ba bộ là Tá hiệu, Quách Đại điền,
Tá tì trượng bát”.
