giúp bày kế sách, ra ngoài thì gánh việc biên thùy. Ngày dài tháng rộng
nghĩ thuật giúp dân, bọn rợ phiên dữ tợn cũng phải bỏ ý dòm ngó. Cúng tế
năm vị thần
, dứt được cái hại của nước lụt lửa cháy. Đồ dùng trồng trọt
đủ cả, không cái thiếu đói của năm mất mùa. Cái cái dùng của tơ tằm, rơm
cỏ, không có cái lo lắng về mưa ngập, điềm lành hẹn đến. Không có quan
lại nhũng nhiễu. Nguời góa bụa cô đơn được cấp chẩn đầy đủ. Lại thêm suy
nghĩ sáng suốt kín kẽ, coi trọng pháp luật mà không uốn gối; có lòng cùng
vâng theo lệnh vua, các nơi xa trăm dặm rủ lòng trông mong. Dẫu Triệu,
Trương, ba Vương
giúp vua ngày xưa cũng không đủ sánh vậy”. Tĩnh
làm việc đại khái như thế. Lúc đầu việc làm dẫu có rắc rối, nhưng rút cuộc
lại có lợi cho trăm họ, có phong thái của Phức. Vì có tang mẹ mà bỏ chức,
sau làm Đại Tư nông Vệ úy. Tiến phong Quảng Lục Đình Hầu, thực ấp ba
trăm hộ. Dâng sớ bày tỏ cái gốc của đạo Nho rằng: “Việc học là phép tắc
của việc dẹp loạn, là đạo lớn của thánh nhân vậy. Từ năm Hoàng Sơ đến
nay, tôn lập đạo học hơn đã hơn hai mươi năm, vậy mà ít có người thành
công, đại khái là do quan Bác sĩ
coi nhẹ việc chọn lựa, học trò chỉ lo
tránh việc lao dịch, các con em nhà cao lại không biết xấu hổ cho đức hạnh
của mình, cho nên không có người học. Dẫu có tiếng là tôn đạo học mà
không có người tôn đạo học, dẫu có đạo ấy mà không có ai hiểu được cái
đạo ấy. Vậy nên chọn quan Bác sĩ có khí tiết cao thượng, dùng người có
đức hạnh mà làm tấm gương, cho dạy dỗ người khác, trông coi việc dạy dỗ
con em của công khanh. Dựa theo phép cũ, sai các con cháu của các quan
lại có bổng lộc từ hai nghìn thạch trở lên, đủ từ mười lăm tuổi đều phải vào
trường học. Làm rõ thế nào là vinh hay nhục, bày cách cất nhắc và phế
truất; những người kính đạo tu hạnh thì cất nhắc để tôn đức; những kẻ phá
đạo hủy nghiệp thì phế truất để trừ ác; nêu việc thiện mà không dạy được
thì khuyên bảo, không cấm xa hoa cầu cạnh thì đạo sẽ bị bỏ ngừng vậy. Mở
mang đạo lớn để vỗ về kẻ chưa thần phục, khiến cho sáu cõi ngưỡng theo,
người phương xa đến chầu, đấy là cái đạo của thánh nhân, cái gốc của
chính trị vậy”. Sau lại chuyển làm Trấn bắc Tướng quân, ban Giả tiết, trông
coi việc quân miền Hà Bắc. Tĩnh cho rằng: “Phép hay thường gặp, chẳng gì
