nhà rằng: “Có lần ta đang ngồi hầu ở chỗ Tiên đế, thì có ba vị trưởng lại
đến cầu kiến. Ta toan từ tạ lui ra, bề trên bảo: ‘Làm trưởng quan phải
trong sạch, phải cẩn thận, phải chuyên cần, tu được ba điều ấy, sao phải lo
chẳng cai trị được dân?’ Rồi họ đều được thụ chiếu. Họ đã ra ngoài rồi, bề
trên ngoảnh sang chỗ bọn ta nói: ‘Điều ta vừa dạy các ngươi thấy có chính
đáng không?’ Đám người hầu ngồi đó, chẳng ai không tán dương. Bề trên
lại hỏi rằng: ‘Ắt hẳn không đúng lắm, ở chỗ ba điều ấy thì điều nào trước
tiên.’ Có kẻ nói rằng: ‘Trong sạch cố nhiên là gốc rễ.’ Ngài lại quay sang
hỏi đến ta, ta thưa rằng: ‘Cái đạo của sự trong sạch cẩn thận, là nhờ tu
dưỡng mà có được, đó là cái bất đắc dĩ, cẩn thận phải đứng đầu. Kẻ trong
sạch không hẳn đã cẩn thận, kẻ cẩn thận tất là trong sạch, cũng như bậc
nhân giả hẳn có dũng khí, kẻ có dũng khí chưa hẳn đã có lòng nhân, thế
nên Dịch nói bao quát mà không sai lầm, cái chiếu để nằm phải dùng bằng
lá cọ trắng, đều là cẩn thận đến cùng cực vậy.’ Bề trên nói: ‘Lời khanh nói
rất lọt tai. Ngươi có thể kể ra xem gần đây có ai là người cẩn thận chăng?’
Mọi người đều chưa biết đối đáp ra sao, ta bèn nói rằng cố Thái uý Tuân
Cảnh Thiến, Thượng thư Đổng Trọng Liên, Bộc xạ Vương Công
Trọng
đều có thể nói là những người cẩn thận. Bề trên nói: ‘Những bậc
nhân giả ấy, sớm tối khiêm cung ôn hoà, coi việc thì kính cẩn, cũng đều là
những người cẩn thận cả. Nhưng người cẩn thận trong thiên hạ, ta nghĩ là
chỉ có Nguyễn Tự Tông
vậy! Mỗi lời của người ấy, toàn đề cập đến
những điều huyền bí xa xôi, mà chưa từng bình luận về việc đương thời,
hay xét đến các nhân vật, chân thực thì có thể bảo là cẩn thận đến cùng
cực vậy.’ Ta thường nghĩ đến những lời ấy, cũng đủ thấy đó là những lời
răn bảo sáng suốt. Phàm con người ta hành sự, niên thiếu thì lập thân,
chẳng thể cẩn thận được, chớ coi rẻ chuyện luận nhân, chớ khinh thường
chuyện nói về công việc, như thế thì hối hận sao có lí do để sinh ra, hoạ
hoạn không thể từ đâu mà đến được vậy.” Con Bỉnh là Trọng, tự Mậu
Tằng. Thuở nhỏ nổi danh, từng làm Lại ở Bộ lang, Thái thú Bình Dương.
Tấn chư công tán chép: Trọng vì trong sạch được Chúa thượng khen.
Tướng quốc Triệu Vương Luân thấy Trọng được ngưỡng vọng mới lấy làm
