[ CHÚ THÍCH ]
Tướng quốc nước Lỗ.
Nước Ngu và nước Nhuế là chư hầu ở phía Tây nhà Thương thời vua
Trụ, vì biên giới ở Điền Dã sinh ra tranh chấp, họ tới xin Văn Vương phân
định.Văn Vương mời họ tới nước Chu, thấy dân chúng và trăm quan sống
theo lễ nghĩa, trên kính dưới hoà, nhường nhịn giúp đỡ nhau, hai vua Ngu,
Nhuế đều xấu hổ, nói với nhau rằng: “Tiểu nhân như chúng ta, sao dám lên
điện diện kiến bậc quân tử để nhờ phân xử?”. Hai người không gặp Văn
Vương nữa, đã đều chủ động nhường vùng đất vốn đang tranh giành nhau
ấy cho nhau, thế là vùng đất đó bị để không, người đời sau gọi đó là “Nhàn
điền” hay là “Nhàn nguyên”. Chư hầu xung quanh nghe chuyện ấy, kéo
nhau tới xin quy thuận nhà Chu, thế là thiên hạ ba phần, nhà Chu có hai
phần.”
Là đại thần của vua Nghiêu, một trong năm bầy tôi giỏi nhất.
Tức là Tào Tháo.
Chu Thành Vương thời nhỏ cùng em trai là Thúc Ngu chơi ở vườn sau
hoàng cung, Thành Vương cắt chiếc lá ngô đồng thành hình viên ngọc, đưa
cho em, nói: “Anh dùng cái này phong cho em là chư hầu.” Chu Công biết
chuyện, xin Thành Vương chọn ngày tốt phong Thúc Ngu làm chư hầu.
Thành Vương cười nói: “Chỉ là đùa thôi.” Chu Công nói: “Thiên Tử không
thể nói đùa, vì đã nói gì, sử quan ghi lại lời ấy, đại thần truyền bá điều ấy.”
Thành Vương bèn phong đất Đường cho Thúc Ngu. Đó là câu chuyện
“Tiễn đồng phong đệ” nổi tiếng trong cổ sử Trung Hoa.
Tôn Lễ là Ký châu mục, toàn quyền cai quản cả văn và võ ở Ký châu,
nên nhận mình là làm chức Mục bá.
Chỗ này Tôn Lễ có ý nói rằng lời nói của nhiều người thì có sức mạnh
của tin đồn, thị phi điên đảo, có thể làm người ta tin rằng đá nổi được mà
gỗ thì chìm, ba người nói dối thì có sức mạnh như hổ dữ, đến bà mẹ của
người hiền như Tăng Sâm cũng tin là con trai bà giết người.
Y Doãn, đại thần nhà Thương; Lã Vọng, đại thần nhà Chu.
