ĐẶNG CHI TRUYỆN
Đặng Chi tự Bá Miêu, người Nghĩa Dương đất Tân Dã, là hậu duệ quan
Tư Đồ Đặng Vũ
nhà Tây Hán. Thời Hán mạt (Chi) vào Thục, chưa ai biết
đến mà tiếp đãi. Đương thời Ích Châu Tòng Sự Trương Dụ giỏi xem tướng,
Chi tới thăm, Dụ nói với Chi rằng: „Ngài thọ quá bảy mươi, chức đến Đại
tướng quân, được phong hầu.’’ Chi nghe nói Ba Tây Thái Thú Bàng
Nghĩa
trọng đãi kẻ sĩ, đến đó nương nhờ. Tiên Chủ bình định Ích Châu,
Chi làm người coi sóc nhà cửa ở huyện Bì. Tiên Chủ tuần du qua huyện Bì,
cùng (Chi) trò chuyện, rất lấy làm lạ, đề bạt (Chi) làm lệnh huyện Bì, rồi
thăng làm Quảng Hán Thái Thú. Ở đó thanh liêm nghiêm cẩn trị dân có
thành tích tốt, được gọi vào triều làm Thượng Thư.
Tiên Chu băng ở Vĩnh An. Trước đó Ngô Vương Tôn Quyền cầu hoà,
Tiên Chủ mệt mỏi sai bọn Tống Vĩ, Phí Y đưa tin đáp lại. Thừa tướng Gia
Cát Lượng rất lo Quyền nghe tin Tiên Chủ đã mất, sợ có kế khác, chưa biết
làm thế nào cho thích hợp. Chi đến gặp Lượng nói: „Nay Chúa thượng còn
nhỏ tuổi, vừa mới lên ngôi, nên sai trọng thần sang sứ nghiêm túc nối lại
quan hệ hoà hảo với Ngô’’ Lượng trả lời Chi rằng: „ Ta cân nhắc đã lâu,
chưa tìm được người đi sứ, nay đã thấy rồi.’’ Chi hỏi người này là ai?
Lượng đáp: „Thì là sứ quân
đó.’’ (Lượng) Bèn sai Chi tu sửa lại quan hệ
với Quyền. Quyền quả nhiên vẫn còn hồ nghi, không gặp gỡ tiếp đón Chi.
Chi bèn chủ động dâng biểu xin yết kiến Quyền rằng: „Nay thần tới cũng
có ý vì nước nước Ngô, không phải chỉ vì Thục vậy.’’ Quyền bèn triệu kiến
Chi, bảo Chi rằng: „Cô thành tâm nguyện ý cùng Thục kết thân, nhưng sợ
Thục Chủ còn bé dại, nước nhỏ thế nguy, nếu bị Nguỵ đánh, khó tự bảo
toàn, vì vậy vẫn còn do dự.’’ Chi đáp rằng: „Ngô, Thục hai nước có đất bốn
châu
, đại vương là bậc anh hùng đương thế, Gia Cát Lượng cũng là kẻ
hào kiệt thời nay, Thục có hiểm địa vững bền, Ngô có ba sông
che trở,
kết hợp hai thế mạnh, cộng tác như răng môi, tiến có thể cùng lấy thiên hạ,
thoái có thể giữ được thế chân vạc, đấy chính là đạo lý tự nhiên tự nhiên
vậy. Nay nếu đại vương thực muốn nương tựa vào nước Nguỵ, Nguỵ ắt trên
