TCN) được thành bang Athènes hiến cho trung tâm văn hóa-tôn giáo
Olympie. Những người Syracuse
hiến một kho vàng (380 TCN). Thành
bang Sparte dâng một chiếc khiên vàng cho thần Zeus (458 TCN), v.v.
Đương nhiên những sự cam kết của các thành bang đối với khu vực
đất thánh này khó mà có giá trị vững chắc. Lịch sử biến đổi, những lời cam
kết cũng biến đổi theo. Năm 364 TCN, những người Arcadie đem quân đánh
chiếm Olympie. Sau đó là thời kỳ Macédoine thống trị toàn đất nước Hy Lạp
(từ 337 TCN), và tiếp theo là Đế quốc La Mã (từ 200 TCN). Trong những
thời kỳ đen tối đó, Hội Olympiques vẫn được tổ chức, nhưng ý nghĩa xã hội-
chính trị của nó không còn như trước. Dưới sự thống trị của Đế quốc La Mã,
một loại công chúng mới với thị hiếu mới ra đời. Hội Olympiques không còn
sức thu hút và hấp dẫn như xưa. Những cuộc đấu võ đẫm máu giữa hai võ sĩ
(gladiateur), giữa hai nhóm võ sĩ, giữa người và ác thú trở thành niềm vui
lớn của thế giới quý tộc La Mã và đám binh sĩ tứ chiếng của các đơn vị lê
dương. Theo lệnh của hoàng đế Néron
, Hội Olympiques phải tổ chức thêm
môn thi đấu... thơ! Vị hoàng đế tàn bạo này đã từng đích thân tham dự hội và
ra lệnh xây đền thờ Altis. Từ triều đại của Hadrien [hoặc Adrien (76-132),
cầm quyền từ 117-138], Olympiques bắt đầu suy tàn. Năm 394, hoàng đế La
Mã Théodose I [(346 hoặc 374-395), cầm quyền từ 379-395] ra lệnh bãi bỏ
Hội Olympiques, coi nó là một tàn dư của đa thần giáo cổ đại cần phải tiêu
diệt để giành chiến thắng cho Thiên Chúa giáo lúc đó mới ra đời. Tiếp đến
năm 426, hoàng đế Théodose II [(401-450), cầm quyền từ 408-450] ra lệnh
đốt toàn bộ khu vực Olympie. Sau đó, những trận động đất xảy ra vào năm
521-522 phá hủy nốt những công trình văn hóa nghệ thuật ở khu vực này.
Về tục chạy tiếp sức truyền ngọn lửa thiêng về đốt ở sân vận động để
khai mạc ngày hội, chúng ta không rõ có từ kỳ hội năm nào, nhưng nguồn
gốc của tục lệ đó là ở Hội Panathénées ở vùng đồng bằng Attique, nơi có
thành bang Athènes. Ở Attique, sau nữ thần Athéna, vị thần bảo hộ cho vùng
này, được thờ cúng phổ biến, là hai vị thần Prométhée và Héphaïstos. Nhân
dân coi hai vị thần này như là những vị thần đã khai hóa cho họ, ban cho họ
ngọn lửa hồng, dạy họ biết bao nghề: rèn, đúc, mộc, gốm, v.v. Vì thế, trong
ngày Hội Panathénées, bên cạnh những môn thi đấu như đua ngựa, đua xe
ngựa, đua thuyền, phần rất quan trọng của Hội, còn có một cuộc thi chạy
truyền đuốc tiếp sức vào ban đêm mà tiếng Hy Lạp gọi là lampadédromie,
với ý nghĩa tượng trưng việc truyền ngọn lửa của Prométhée và Héphaïstos.
Chỉ những thiếu sinh quân (éphèbe) mới được tham dự cuộc thi này. Xuất
phát từ khu rừng nhỏ thiêng liêng Académie, nơi yên nghỉ của người anh
hùng Académos, các thiếu sinh quân châm ngọn lửa hồng vào đuốc và
truyền nhau, tiếp sức chạy về Athènes.
