Lại nói Đạo Quang hoàng đế bị hoàng hậu quản thúc ở trong cung và
thường bị những tên thái giám tâm phúc của bà rình rập coi chừng. Ngài
chẳng có cách nào tiêu khiển, suốt ngày buồn bã, chán ngán. Lúc còn trẻ,
ngài có tập luyện cung tên cưỡi ngựa, bởi vậy, thường đem bọn hoàng tử ra
ngoài ngự hoa viên tập dượt giải khuây.
Theo lệ trong cung nhà Thanh, cứ mỗi khi sinh ra, các hoàng tử được bế ra
khỏi cung giao cho vú nuôi trông coi và nuôi nấng. Đúng lệ thì cứ mỗi
hoàng tử có tám bảo mẫu, tám vú nuôi, tám người khâu vá, tám người tắm
giặt, bốn đèn đóm và bốn nhà bếp. Khi lên ba thôi bú rồi thì bỏ bớt bọn vú
nuôi, nhưng lại thêm tám tên thái giám, thường gọi là Ám Đạt để dạy
hoàng tử cách ăn uống, tập cách nói năng, trò chuyện, luyện cách đi đứng,
cách cư xử theo lễ đạo. Đến sáu tuổi, bọn này còn dạy hoàng tử đi giầy, đội
mũ, mặc áo, đưa đi theo ban đại thần đứng tại triều đình để sai khiến.
Hằng ngày cứ canh năm trở dậy, bọn hoàng tử mặc áo trào phục đi vào cửa
Kiều Thanh, khi tới bực cửa lớn, có thái giám bế vào cửa, đưa mãi vào
trước ngự toạ để cùng chầu với bọn Thân Vương.
Triều bái xong, các hoàng tử được đưa lên thư phòng đọc sách, làm văn.
Đến mười ba tuổi lại có những viên Ám Đạt giỏi chữ Mãn Châu, dạy cho
cách đọc chữ Mãn, rồi mười bốn tuổi, dạy cưỡi ngựa bắn cung. Trong cung
gọi hoàng tử là A Kha Sở, cũng gọi là Thanh cung (cung xanh). Mãi đến
khi Phụ hoàng băng giá, hoàng tử mới được đem mẹ đẻ, con cái ra khỏi
cung, ở bên ngoài. Suốt thời gian làm hoàng tử, trừ những buổi vào chầu
nơi triều đình ra, chỉ được gặp mặt phụ hoàng độ mười mấy lần. Trong lúc
gặp, lại không được nói chuyện. Bởi thế giữa hoàng tử với hoàng đế, tình
cảm thật hết sức lạnh nhạt.
Trên đây là luật lệ chung tại Thanh cung. Nhưng đặc biệt với Đạo Quang
hoàng đế thì lại khác. Ngài thường triệu hoàng tử vào cung, đem cả đoàn
theo bên cạnh mình đi du ngoạn.
Về sau, ngài nhận thấy nơi hoa viên quá nhỏ, bèn đem theo ngự lâm quân
tới khu rừng mộc lan săn bắn.
Đạo Quang hoàng đế rất yêu quý hoàng tử thứ tư Dịch Trữ và hoàng tử thứ
sáu Dịch Hân. Phen nào tuần du ra ngoài, ngài đem hai hoàng tử này theo