Ngoài thành đặt một lớp tường dê ngựa; ngoài đào một lớp hào, ngoài nữa
cách chừng 3 bước dựng một lớp rào gỗ; ngoài rào gỗ lại bày một lớp
thành gai; ngoài lớp gai lại có một lớp hố sập ngựa.
Phép làm rào gỗ. Phàm làm rào gỗ là vì địch ở sát gần, không kịp đắp
thành lũy, hay vì núi sông thế hiểm, nhiều đá, ít đất, không tiện xây đập,
phải dựng cây làm rào. Vuông tròn cao thấp tùy tiện. Chôn sâu gốc gỗ, lớp
này lớp khác, chắp vá chỗ thiếu. Trong thì trồng cọc ngắn làm đường gác,
ngoài trồng một lớp cột, nhô lên 4 thước để làm nữ tường. Đều phải trát
bùn cả. Ngoài rào đào một lớp hào, rộng 2 trượng sâu 1 trượng. Trong rào
mỗi một trăm bước thì làm một chiến lâu, ở trong đó đặt vọng lâu để
trông xa.
_________________________________
1.
Trở xuống 9 mục đều xem thêm Võ kinh tổng yếu, Tiền tập, quyển 6,
chương “Chế độ III”.
2. Phô canh là khoảng bày quân canh phòng ở quanh dinh.
Chọn đất đóng dinh. \
- Không đóng quân ở nơi cửa thung lũng bốn mặt bị địch, người ngựa dễ bị
xung đột, đó gọi là đất hang trời (thiên kháo).
- Không đóng quân ở núi cao, phòng có người ngựa đi quanh núi mà lại phá
dinh trại của ta. Trước mặt là thế hiểm, bị giặc bền giữ, thì ta không có lối ra
vào, đó gọi là đất đầu rồng.
- Không đóng đất chết, nghĩa là lập dinh không ở vào nơi nhiều mồ mả,
người ngựa ban đem hay sợ hãi; ở lâu quân lính hay bị đau ốm.
- Không đóng ở đất như hình trụ, nghĩa là dưới thấp giữa cao, đất ấy trên
mặt rộng phẳng, khoảng giữa có gò như hình cái chậu úp, nếu lập dinh ở trên
thì tám mặt lộng gió, chung quanh bị địch.
- Không đóng ở đất ngục, tức là ở dưới cao nguyên, đất rộng rãi bằng phẳng
trong đó có đất hình như cái chậu ngửa, nếu đặt dinh ở đấy thì bốn mặt bị địch
ở trên cao đánh xuống, ta ở giữa tất phải thua;
- Không đóng ở nơi núi rừng cây cối um tùm, mùa xuân mùa hạ cành lá rậm
tốt; không trông thấy người ngựa, sợ giặc xuyên qua đường lạ mà lại đánh dinh
trại ta; mùa thu mùa đông cỏ cây khô héo, sợ địch ở đầu gió phóng lửa mà
nhân đánh cướp trại ta, khó bề tránh mà đối phó.
