binh. Nếu có giặc thừa lúc tối tăm ấy kéo kỵ binh kiêu dũng, dời quân đến
đánh ta thì ta ắt phải dặn dò đôi ba phen, ước thúc ba quân, giữ kỹ dinh
trận, không cho loạn động, chỉ dùng các vật ngăn chận, bia, phên để đón
đỡ tên và đá bắn tới, dùng cung mạnh nỏ cứng ngồi nấp mà bắn giặc. Ta
chờ đến khi giặc giải đãi thì thừa dịp bên địch tối tăm hỗn loạn, ta xua sĩ
tốt mạnh dạn lén đi ra mặt sau quân địch để chận ngang đường rút lui
cùng các chỗ hiểm yếu, bấy giờ ta đánh thì có thể bắt được chúng.
B. Một là khi gặp trời đất mưa gió tối tăm,, sương mù mờ mịt tất cả bốn
phía, thì không thể tiến binh, cũng không thể dời trại, vậy nên giữ kỹ dinh
trại, để phòng ngừa sĩ tốt biến loạn hoặc giặc ở ngoài tới đánh.
C. Một là khi gặp gió to, mua lớn, lạnh nhiều, nắng gắt, không thể ra
binh đánh dẹp, vậy nên vỗ về giúp đỡ quân sĩ, giữ vững dinh trại, tất
nhiên giặc cũng không thể ra binh. Nếu binh ta đi đường mà thình lình
gặp giặc thì nên lập gấp dinh trận để chờ khi trời tối và chờ lúc thế giặc
suy giảm. Bấy giờ ta gắng thìm phương sách hay, xét thời trời, thăm dò
chỗ sơ hở của địch.
D. Một là gặp khi tuyết đổ mờ mịt, trong vòng trăm bước không thấy
người ngựa, trong trường hợp ấy thường thường giặc đặt kỳ binh nấp ở
nơi hiểm ải để chờ đánh ta vào lúc vô ý. Nếu ta ra quân đối ứng với giặc
thì chúng sẽ giả vờ thua chạy mong rằng ta đuổi theo để dẫn dụ ta vào chỗ
chúng đang phục binh. Theo cách tự nhiên, ta trước hết nên chọn năm
bẩy tỳ tướng, vài mươi đội tỉnh kỵ, chờ khi giặc tới bốn phía tả hữu trước
sau, cho quân đến dẫn dụ ta, hoặc dùng quân tỉnh kỵ bày trận thế xông
vào đánh ta, tức thời từ đằng sau quân ta, ta khiến hai viên tướng đi ra,
góp kế di chuyển và ứng biến với nhau, đem người ngựa đi vòng quanh,
tìm đường về của ngựa giặc, rồi dò xem có phục binh hay không tại các
nơi hiểm ải trên đường về ấy. Nếu ta có tức thời chia binh ra hai ba nhóm,
thay phiên nhau mà đánh thì giặc phải thua chạy.
Nếu giặc đến đánh ta trước, bên ta đầu đuôi chẳng thấy nhau, như thế quân
ta phải rời khỏi chỗ mà giặc đặt phục binh, rồi đem nhuệ binh quay ngược lại
đánh ngang vào hông giặc. Bấy giờ đám giặc đến đánh ta không biết rằng bên
kia phục binh đã thua chạy, ta bèn sai một toán tỉnh kỵ, vừa đánh vừa lui, thay
phiên nhau bọc đánh đích, chờ giặc đi vào chỗ ta phục binh, ta liền đem đầu
