Thiền sư NHƯ TRỪNG LÂN GIÁC
(1696 - 1733)
(Đời pháp thứ 37, tông Lâm Tế)
Sư tên Trịnh Thập con của Phổ Quang Vương, sanh ngày mùng 5 tháng 5 năm
Bính Tý nhằm niên hiệu Chính Hòa thứ mười bảy (1696). Trên trán Sư có góc hình như
chữ nhật.
Lớn lên, vua Lê Hy Tông gả Công chúa thứ tư cho Sư. Tuy thân sống trong lầu
son gác tía, mà tâm hằng gởi gắm trong cửa thiền. Sư có tư dinh tại huyện Thọ Xương ở
phường Bạch Mai - Hà Nội, khu đất vườn ao sáu mẫu. Ở sau vườn có gò đất cao chừng
bảy tám thước.
Một hôm, Sư sai quân gia đào gò đất ấy xuống tận dưới sâu để làm ao thả cá
vàng. Quân gia chợt thấy một cọng sen lớn, đến trình với Sư. Sư cho đó là điềm đi xuất
gia. Nhân điềm cọng sen này, Sư liền cải gia vi tự (đổi nhà làm chùa), đặt tên là Liên
Tông, viện tên Ly Cấu. Từ đây, Sư quyết chí tham thiền.
Một hôm, Sư dâng sớ xin xả tục xuất gia, được nhà vua chấp thuận. Ngày ấy, Sư
đi thẳng đến huyện Đông Triều lên chùa Long Động trên núi Yên Tử đảnh lễ Thiền sư
Chân Nguyên Chánh Giác xuất gia. Thiền sư Chánh Giác hiện giờ đã tám mươi tuổi.
Chánh Giác bảo:
- Duyên xưa gặp gỡ, vì sao đến chậm vậy?
Sư thưa:
- Thầy trò hội hiệp thời tiết đến thì gặp.
Chánh Giác bảo:
- Trùng hưng Phật Tổ sau này là trông cậy ở ngươi.
Từ đây, Sư ngày đêm nghiên cứu Tam tạng đều được thấu suốt.
Một hôm, Sư đầy đủ oai nghi lên xin ngài Chánh Giác thọ giới Cụ túc. Được chấp
thuận, thọ giới xong và được truyền tâm pháp rồi, Sư trở về trụ trì tại chùa Liên Tông.
Nơi đây, Sư hoằng hóa rất thạnh, đồ chúng đến tham học rất đông. Do đó lập
thành một phái lấy hiệu là Liên Tông.
Năm ba mươi bảy tuổi, bỗng một hôm Sư bảo đại chúng rằng:
- Giờ qui tịch ta sắp đến. Ta được pháp nơi Hòa thượng Chân Nguyên, sẽ trao lại
cho các ngươi, hãy nghe kệ đây:
Vốn từ không gốc
Từ không mà đến
Lại từ không mà đi
Ta vốn không đến đi
Tử sanh làm gì lụy.
