phẩm của ông đã xuất bản, những thành tích và địa vị văn học đã tạo
dựng được của ông trong quá khứ và ở quê nhà. Điều đó còn nhìn thấy,
sáng ngời, nơi ý thức và thái độ người chiến sỹ văn hóa ở Nhật Tiến, qua
những vận động can trường chống bạo lực và tội ác cuộc đấu tranh dũng
cảm cho nhân phẩm và quyền làrn người mới đây của Nhật Tiến sau ngày
ông phải cùng gia đình bỏ nước ra đi.
Tiếng nói nào đã khẩn thiết cất lên ngay từ trại đảo, tố cáo trước công
luận và công lý loài người những tội ác tầy trời của hải tặc đối với Việt
Nam vượt biển? Đó là tiếng nói của Nhật Tiến.
Cáo trạng hùng hồn, bạch thư nẩy lửa nào đã được thảo ra bằng tất cả
tài năng và sức mạnh tâm hồn của một nhà văn lớn, thống thiết kêu gọi và
đòi hỏi can thiệp cho hàng ngàn phụ nử và trẻ thơ ta bị lâm nguy trong
vùng vịnh biển Thái lan? Cáo trạng ấy, bạch thư ấy là của Nhật Tiến.
Động lực nào đưa tới hình thành những ủy ban cứu nguy người vượt
biển, những tổ chức quốc tế chống hải tặc, những con tàu cấp cứu tỵ nạn
Việt nam? Động lực ấy mang tên là Nhật Tiến.
° ° °
Rời khỏi trại đảo, tới định cư ở Hoa Kỳ từ hai năm nay, con người chiến
sỹ ở Nhật Tiến vẫn không ngừng lên tiếng, không ngừng phấn đấu ở bất cứ
nơi nào có thảm kịch của Việt Nam tỵ nạn, đồn thời với nguời nhà văn của
ông đã tức kắc trở lại bàn viết. Như ông đã vượt tuyến ra đi chính là vì vậy.
chỉ để cho sự trở lại này. Như con người lưu vong của ông đã khước từ cái
ý niệm lưu vong vẫn chỉ là một với thân thế và hành động của ông ở quê
nhà. Như sau nhiều năm sống với cộng sản, trong ông đã là một tích lũy
đầy ắp về đổi đời về chuyên chính và giản dị là những tích lũy ấy một khi
tới đất liền phải được thể hiện ngay ra. Như tiếng nói của văn chương, hiệu
lực của văn chương, Nhật Tiến, trong cảnh ngộ mới của lmột nhà văn tỵ
nạn đã nhận thức được đó là phương tiện là vũ khí cuối cùng và đã sử dụng
phương tiện ấy, vũ khí ấy tức thời, không chậm trễ.
Trên tất cả và đúng như lời nhận xét của nhà thơ Đỗ Quý Toàn trong một
thư viết cho nhà văn Mai Thảo khi vừa được tin Nhật Tiến và gia đình đã