NGHIỆP LỰC – NĂNG LỰC TÁC Ý
355
Do hai nguyên nhân tác ý thiện tâm trước và
sau khi tạo phước thiện bố thí ấy, nên làm
cho thiện tâm có nhị nhân hoặc thiện tâm có tam
nhân trở thành thiện tâm bậc thấp(omakakusala).
Thật ra, trong hai thời kỳ tác ý: tác ý thiện tâm
trước khi tạo phước thiện bố thí và tác ý thiện tâm
sau khi đã thành tựu phước thiện bố thí ấy; trong 2
tác ý ấy, chỉ có tác ý thiện tâm sau khi đã thành tựu
đóng vai trò quan trọng, chỉ định thiện tâm bậc
cao hoặc thiện tâm bậc thấp; bởi vì, tác ý thiện
tâm này phát sanh sau khi đã hoàn thành phước
thiện bố thí. Do đó, tác ý thiện tâm không trong
sạch trước khi bố thí, nhưng tác ý thiện tâm trong
sạch sau khi đã thành tựu phước thiện bố thí, thì
phước thiện ấy trở thành thiện tâm bậc cao; và tác
ý thiện tâm trong sạch trước khi tạo phước thiện bố
thí, nhưng tác ý thiện tâm không trong sạch sau khi
đã thành tựu phước thiện bố thí, phước thiện ấy trở
thành thiện tâm bậc thấp.
Năng Lực Của Tác Ý (Cetanā)
Tác ý đóng vai trò tạo nghiệp, như Ðức Phật dạy:
“Cetanā’haṃ bhikkhave kammaṃ vadāmi,
cetayitvā kammaṃ karoti kāyena vācāya
manasā...”
(1)
.
1
Bộ Aṅguttaranikāya, phần Chakkanipāta, kinh Nibbedhikasutta.
