***
Phần giới thiệu in nghiêng này của Phan Khôi :
Trước khi Văn Thiên Tường chết theo nhà Tống, có đặt một bài ca gọi là
Chánh khí ca, kể sự mình giúp vua nhà Tống không thành công và phải
chết, chớ không chịu hàng nhà Nguyên. Hà thành Chánh khí ca là do nghĩa
đó và nói việc xảy ra ở Hà Nội.
Bài nầy, theo người ta nói, của ông Ba Giai là một nhà văn sĩ ở Hà Nội lúc
bấy giờ làm ra.
Một bài văn đã hay lại có quan hệ nhiều về lịch sử, mà xưa nay chưa được
in ra, thì chắc truyền không được rộng, và có ngày sẽ mất đi, là ngày nếu
người ta quên nó ráo.
Vì nghĩ như vậy chúng tôi mới đem đăng báo để truyền lại cho đời sau một
cái sử liệu.
***
Hà Thành Chánh khí ca
Một vừng chánh khí lưu hình,
Rộng trong trời đất : nhựt, tinh, sơn, hà,
Hạo nhiên ở tại lòng ta,
Tấc vuông son sắt hiện ra khi cùng. (1)
Nên thua theo vận truân phong,
Ngàn thu rạng tiếng anh hùng sử xanh.
Có quan tổng đốc Hà - Ninh
Hiệu là Quang Viễn, trung trinh ai bằng? (2)
Lâm nguy, lý hiểm (3) đã từng,
Vâng ra trọng trấn mới chừng ba năm.
Thôn Hồ (4) dạ vẫn nhăm nhăm,