Khuyết Danh
Trạng Quỳnh
Lệnh Vua Ban
Một đêm kia, quan coi thiên văn trong triều tâu với nhà vua :
- Thưa Hoàng Thượng, thần quan sát đã bảy ngày nay, hễ vào giờ này là
góc trời phương Nam loé lên một ánh sao thật kỳ lạ. Theo thần biết thì đó
là vùng đất xứ Thanh. Ðiều đó chứng tỏ có nhân tài chưa xuất đầu lộ diện,
cúi xin Hoàng Thượng cho xuống chiếu chiêu hiền, may ra có người có
người tài ra giúp nước nhà.
Vua chấp thuận và ban lệnh cho dân chúng vùng Thanh Hóa - mỗi làng
phải nộp cho nhà vua một con trâu đực có chửa, hẹn trong vòng một tháng
thì phải nộp đủ, nếu không bị tội.
Nghe tin ấy, dân chúng già trẻ cùng các hương dịch, chức sắc các làng lo
mất ăn mất ngủ. Phen này ai cũng chắc mẩm là chết, vì có bao giờ trâu đực
lại có chửa! Họa chăng là xuống gặp Diêm Vương mà mượn! Chiều ấy, cha
Quỳnh là hương xã trong làng, đi họp về nét mặt nặng trĩu buồn rầu. Quỳnh
thấy thế bèn hỏi thì được ông kể lại cho nghe đầu đuôi sự việc oái oăm kia.
Nghe xong, Quỳnh cười, thưa với cha:
- Xin cha cho con một ít tiền làm lộ phí đi đường. Con lên kinh lo việc này
thì nhất định vua sẽ không làm tội làng ta nữa đâu.
Cha Quỳnh miễn cưỡng bằng lòng. Sáng hôm sau, Quỳnh khăn gói lên
đường. Ðến kinh thành, cậu bé nghỉ ngơi ở một quán trọ để đợi cơ hội…
Ngay khi nghe biết tin nhà vua cùng các quan hầu đi dạo cảnh phố phường,
Quỳnh nấp dưới một bụi trúc bên đường, ra sức la khóc, gào thét cốt cho
nhà vua nghe được. Nghe tiếng con nít khóc vang rân, vua sai lính dẫn đến
cho ngài hỏi:
- Bé con kia có việc gì buồn bực sợ hãi mà la om sòm thế?
- Thưa Ðức Vua, con khổ và buồn quá nên bỏ nhà đi, lại định tự vẫn chết
cho xong…
- Hãy nói cho ta nghe xem là việc gì nào? Quỳnh giả vờ khóc tức tưởi rồi
thưa:
- Con vốn mất mẹ từ lâu, sống thui thủi với bố, muốn có em bé để bồng ẵm
