Tải Ebook miễn phí tại: Chiasemoi.com
Tất nhiên không phải bất mãn nào cũng xấu. Ham muốn sẽ thúc đẩy chúng ta vươn đến những mục tiêu tốt đẹp trong
cuộc sống. Nhưng cảm giác thiếu thốn thường xuyên sẽ dẫn đến lo âu. Nó tàn phá sự thỏa mãn. Và ta không còn bình
yên nữa.
May thay, những triết gia Stoic xa xưa biết một kỹ thuật giúp ta vượt qua cảm giác quen thuộc nhàm chán với những
gì mình có và lấy lại sự hài lòng mà ta tìm kiếm. Kỹ thuật đó gọi là “hình dung tiêu cực”.
Hình dung tiêu cực là mỗi ngày dành ra một khoảng thời gian ngồi tưởng tượng xem mình sẽ ra sao nếu bỗng dưng
mất đi những gì bạn quý nhất. Chẳng hạn như tưởng tượng bạn bị mất việc, nhà bạn – cùng tất cả tài sản – bị cháy ra
tro, người bạn đời bỏ bạn đi theo người khác, hay bạn bị mù, điếc hay bị liệt.
Nghe có vẻ thảm quá, tôi biết chứ. Nhưng những người theo chủ nghĩa Stoic có lý của họ.
Họ hiểu rằng tất cả những gì ta đang tận hưởng trên đời này đều do Vận May cho ta “vay mượn”. Bất cứ thứ gì – tất cả
những gì thuộc về bạn – đều có nguy cơ bị đòi lại bất cứ lúc nào, không một lời báo trước. Ví dụ như Epictetus nhắc ta
rằng con cái là do Trời ban “trong thời điểm hiện tại, chứ không phải bên nhau không rời”. Lời khuyên của ông: Ngay
cả khi hôn con, hãy thầm nhủ rằng con mình có thể qua đời vào ngày mai.
Nhà triết học La Mã Seneca khuyên ta hãy sống như ngày cuối cùng được sống, hay chính xác hơn, mỗi phút giây đều
sắp đến tận cùng. Không phải ông xúi bạn gạt bỏ trách nhiệm và phung phí từng ngày vào chuyện khoái lạc bồng bột,
mà ông khuyến khích bạn thay đổi cách nghĩ.
Hầu hết chúng ta đều theo đuổi ước mơ mà mình từng khao khát. Thế nhưng dọc đường đi, ta trở nên mệt mỏi, chán
chường và không còn cảm nhận được những phước lành quanh ta. Mục đích của chủ nghĩa Stoic là đánh thức ta, nhắc
ta trân trọng những gì mình đang có.
Một số người sẽ không tán đồng với phương pháp này, họ cho rằng hình dung tiêu cực áp dụng được với những người
đang sống hạnh phúc, khỏe mạnh và sung túc, nhưng còn những người đang gặp khó khăn hay kém may mắn thì sao?
Hình dung tiêu cực vẫn có tác dụng. Nếu bạn đã bị mất việc, hãy tưởng tượng đến cảnh mất hết tài sản. Nếu tài sản đã
tiêu tan, hãy tưởng tượng mất đi những người thân yêu. Nếu những người thân yêu đã qua đời, hãy tưởng tượng mất
đi sức khỏe. Nếu không còn khỏe mạnh, hãy tưởng tượng mất đi mạng sống này.
Hiếm có ai hứng chịu tất cả những tình cảnh nguy kịch đến thế. Vậy nên phương pháp này hẳn sẽ hữu ích với tất thảy
mọi người. Khả năng thích nghi khiến ta quên đi niềm vui sống. Hình dung tiêu cực sẽ mang nó quay về với bạn. Nó
còn giúp bạn chuẩn bị tinh thần để đối mặt với những khó khăn không tránh khỏi trong cuộc sống. Chẳng hạn như
những người từng sống sót qua các trận bão, động đất, gió lốc, hay các thiên tai khác thường phải gánh chịu hậu quả
rất nặng nề. Thế nhưng về sau họ đều cho biết, trước đây họ sống như người mộng du, còn bây giờ họ thật sự vui vẻ,
biết ơn vì mình còn giữ được tính mạng.
Không nhất thiết bạn phải trải qua đại họa mới cảm nhận được điều này. Thay vào đó, phương pháp hình dung tiêu
cực sẽ giúp bạn. Bạn còn có thể thực hành thường xuyên, và hiệu quả của nó sẽ duy trì mãi mãi, khác hẳn với những
tai ương. Hãy thử đi, rồi bạn sẽ thấy. Nó rất thích hợp trong những lúc bạn đang xếp hàng, bị kẹt xe, những lúc thời
gian trôi qua lãng phí.