cùng binh sĩ giữ vững thành trì, khiến quân Hung Nô không tiến được một
bước, dân chúng Tấn Dương được an cư lạc nghiệp. Ông còn dùng kế ly
gián làm tan rã đội ngũ quân địch, có hơn 10 nghìn quân Hung Nô đã xin
đầu hàng ông, nên ông được vua Tấn phong làm đại tướng quân thống lĩnh
quân sự Bính Châu, trong khi phần lớn quân lực miền bắc Tây Tấn bị đánh
tan, thì duy chỉ có Lưu Côn là vẫn kiên trì cố thủ.
Khi Lưu Côn được tin Tổ Địch khởi binh bắc phạt thì vô cùng mừng
rỡ, lúc này gót sắt của quân Hung Nô đã dày xéo lên phần lớn vùng đất
Trung Nguyên, khiến người phương bắc tới tấp chạy xuống miền nam lánh
nạn. Tổ Địch dẫn hơn mấy trăm hương thân tới lưu vực sông Hoài, rồi tổ
chức dân chạy loạn lại bắt đầu gian khổ lập nghiệp, ông đem lương thực và
quần áo nhà mình phân phát cho mọi người, nên họ kính trọng ông và đều
mong ông dẫn dắt họ sớm ngày thu phục lại Trung Nguyên. Nhưng Tư Mã
Thụy lúc này còn chưa lên ngôi và cũng không có ý định này. Tổ Địch đã
khảng khái trình bày trước nhà vua và chủ động xin tác chiến, đồng thời thề
kiên quyết thu phục lại Trung Nguyên, Tư Mã Thụy đành phải đồng ý rồi
cử ông làm thứ sử Dự Châu, nhưng chỉ cấp phát cho ông khẩu phần của
1000 người và 3000 tấm vải, còn việc binh mã và vũ khí thì tự mình lo liệu.
Nhân dân được tin đều tới tấp kéo nhau đến theo ông, nên lực lượng của
ông tăng lên nhanh chóng. Khi đoàn thuyền của ông đang vượt qua sông
Trường Giang để đi lên hướng bắc, ông cầm mái chèo đập vào mạn thuyền
thề trước các binh sĩ rằng: "Lần này quyết thu phục được Trung Nguyên,
bằng không sẽ chẳng vượt qua sông này lần nữa".
Sau khi vượt qua sông, Tổ Địch dẫn quân lao vào cuộc giao chiến với
Hung Nô, vì ông túc trí đa mưu, nên thường lấy ít đánh nhiều, lấy yếu đánh
mạnh, trải qua nhiều trận đánh đẫm máu, quân của Tổ Địch đã chiếm lại
toàn bộ đất đai ở phía nam sông Trường Giang, đuổi quân Hung Nô ra phía
bắc sông Hoàng Hà và hang ổ của chúng ở vùng tây bắc. Sau khi Tấn
Nguyên Đế-Tư Mã Thụy lên ngôi, xét vì Tổ Địch từng nhiều lần lập chiến
công, nên đã phong ông làm Trấn Tây Tướng Quân.
