Sau khi Phật nhận tinh xá Trúc Lâm và đưa tăng đoàn đến đó thì danh tiếng của
ngài đã rền vang khắp nơi. Số đệ tử xuất gia tu học tại Trúc Lâm đã lên đến
1.250 vị. Từ thành Vương-xá đến Ca-tỳ-la-vệ , quê hương của ngài, cũng không
xa lắm, [91] nên vua Tịnh-phạn đã nghe tin về việc thái tử thành Phật và hiện
đang giảng đạo ở gần thành Vương-xá, trong rừng Trúc Lâm. Vua vui mừng lắm
và mong muốn được gặp lại con, liền phái sứ giả đến tìm mà thỉnh về.
Sứ giả đến gặp lúc Phật đang thuyết pháp cho đệ tử. Ngài giảng rằng:
“Có một khu rừng kia nằm bên triền núi. Phía dưới, có một cái hồ rộng và sâu.
Ven hồ có nhiều thú rừng sống với nhau thành đoàn. Một người kia đến đó,
muốn hại các con thú nên lấp cái đường mòn cũ đi mà làm một nẻo mới khác
thông đến một cái hố sâu rất nguy hiểm. Người ấy có ý làm cho mấy con thú
không còn sống quanh quẩn bên bờ hồ được nữa.
“Nhưng có một người khác lại đến, người này muốn săn sóc, trông nom các con
thú rừng, bèn phá cái đường thông đến hố sâu kia đi, và làm một con đường chắc
chắn đưa lên tới đỉnh núi yên tĩnh. Bầy thú không còn bị hại, lần lần sanh trưởng
ra thêm nhiều và sống vui vẻ bên bờ hồ.
“Này chư tỳ-kheo! Cũng như những con thú ở gần hồ rộng và sâu kia, con người
sống quanh quẩn bên sự vui sướng. Kẻ toan làm hại, làm khổ, làm nguy họ là
các thứ ma chướng, phiền não. Cái hố sâu nguy hiểm nơi các thú nhào xuống
chết, ấy là sự tham dục, sân hận và ngu si của loài người. Còn người muốn cứu
những con thú ấy là đấng từ bi, là Phật vậy.
“Này chư tỳ-kheo! Ta đã mở ra một con đường chắc chắn, ta đã phá mất con
đường nguy hiểm rồi. Các ngươi theo ta sẽ không còn đi lạc xuống hố sâu, các
ngươi sẽ lên đến đỉnh núi yên bình. Ta vì lòng thương mà đứng ra dạy dỗ, giáo
độ cho các ngươi.”
Vị sứ giả của nhà vua nghe xong lấy làm hoan lạc trong lòng, liền quỳ xuống mà
xin xuất gia theo Phật. Đức Phật chuẩn thuận.
Ngay khi ấy, vị sứ giả vừa đứng dậy thì y phục đang mặc trên người bỗng hóa ra
áo cà-sa, râu tóc cũng tự nhiên rụng mất, thành một vị sa-môn uy nghi.
Vị sứ giả này chính là ông Ưu-đà-di,[92] một trong những người bạn rất thân hồi
