VIỆT NAM MÁU LỬA QUÊ HƯƠNG TÔI - Trang 1088

Năm 1963, nhà Ngô bị lật đổ, tại Quảng Ngãi có phong trào tố Cần Lao,
tỉnh trưởng Nguyễn Văn Tất bị bắt, cha Ngoan phải bỏ trốn, việc xây cất
nhà thờ phải đình chỉ. Năm 1964, dân chúng nhờ ông Lê Nguyên Long, một
nhân sĩ tên tuổi tại tỉnh nhà can thiệp để được đền bù thiệt hại. Nhưng khi
Cần Lao được phục hồi dưới chế độ Thiệu, giám mục Phạm Ngọc Chi can
thiệp tới tướng Đỗ Cao Trí, Tư lệnh Quân đoàn II, áp lực với Tỉnh trưởng
Lê Trung Tường xếp bỏ nội vụ. Cha Ngoan lại vẫn tiếp tục xây nhà thờ
trước sự công phẫn của dân chúng, còn Nguyễn Văn Tất thì được trả tự do.
- Câu chuyện thứ hai do ký giả William Jean Lederer kể lại, mà tôi lược
dịch như sau:
Làng Phú Hòa thuộc quận Hiền Đức tỉnh Quảng Nam là một làng Phật giáo
nằm cạnh một làng Công giáo. Mà quận Hiền Đức thì ở sát quận Hòa Vang
do Thiếu tá Hào, cháu ruột của Giám mục Phạm Ngọc Chi làm Quận
trưởng.
Làng Phú Hòa có 1.600 mẫu đất rất tốt có thể sản xuất lúa hai mùa nhờ
nước từ một cái đập ở cách đó một cây số cung cấp. Đập này nguyên thuộc
một vị cố đạo người Pháp từng cho dân Phú Hòa thuê, mà mỗi năm nông
dân Phú Hòa phải trả cho ông 1/3 số lúa thu hoạch được. (LTG: Đất đai của
dân Việt Nam mà đập nước thì lại của riêng của một ông cố đạo Pháp đã là
một cái nhục, thế mà sau khi ông cố đạo Pháp không còn ở đó nữa, dân Phú
Hòa vẫn phải trả lúa cho một ông linh mục Việt Nam). Dân Phú Hòa còn
phải đút lót cho Quận Hào, bởi vì nếu không thì y không cho dân chở lúa đi
ngang qua quận của y để đem bán tại Đà Nẵng. Tuy bị thiệt thòi nhưng dân
Phú Hòa vẫn cắn răng chịu đựng để đợi ngày mãn hạn giao kèo và được làm
sở hữu chủ cái đập. Nguyên lai giao kèo ký giữa ông cố đạo Pháp và dân
Phú Hòa là 12 năm, hết hạn, cái đập sẽ thuộc về dân Phú Hòa. Nhưng đã
quá 12 năm rồi mà ông linh mục Việt Nam vẫn bắt dân Phú Hòa nộp lúa,
nếu không thì ông ta khóa đập không cho nước chảy.
Tại làng Phú Hòa có một đội “Công tác Dân vận” Mỹ được dân chúng hết
lòng cộng tác nên Việt Cộng không thể bén mảng về được. Đội Công tác
Dân vận này bèn giúp đỡ cho dân Phú Hòa bằng cách mua cho họ một cái
máy bơm nước và điều đình với ông linh mục để mua lại cái đập. Thấy dân