Những trận chiến đấu đầu tiên
Ngay từ những ngày đầu của chiến tranh, chính quyền thực dân đã ra sức
tăng cường tiềm lực phòng thủ Đông Dương, đồng thời động viên càng
nhiều càng tốt những nguồn nhân lực và vật lực để phục vụ cho nước Pháp.
Lực lượng vũ trang Đông Dương được nâng lên con số 100.000 người,
quân số an ninh và cảnh sát tăng lên gấp đôi. Cuối năm 1939, nhiều ngàn
binh sĩ và lao động Việt Nam đã lên đường sang Pháp.
Một Thượng Hội đồng kinh tế được thành lập để nắm chắc toàn bộ nền
kinh tế, những chỉ thị từ Paris lệnh cho Đông Dương phải cung cấp cho
nước Pháp 3,5 triệu tấn lương thực, 800.000 tấn chè, cà phê và đường,
300.000 tấn dây cáp, 600.000 tấn cao su. Tuần làm việc bị nâng từ 48 giờ
lên 60 giờ đối với nam và 54 giờ đối với nữ. Các thứ thuế khóa đều tăng.
Trên bình diện chính trị, mọi hoạt động bị nghi là do “cộng sản” gây ra
đều bị cấm, mọi tổ chức bị nghi là do “cộng sản” xúi giục đều bị giải tán,
mọi tài liệu tuyên truyền ''cộng sản'' đểu bị tịch thu. Ngay cả nhiều thánh
thất Cao Đài cũng bị đóng cửa. Hàng ngàn chính trị phạm và người bị tình
nghi giam giữ, nhiều phòng giam được thiết lập vào dịp này, nổi tiếng nhất
là ở các nhà tù Lao Bảo, Nghĩa Lộ và Côn Đảo; một số phạm nhân bị đày
sang Madagascar. Viên toàn quyền Catroux tuyên bố rằng phải nhổ tận gốc
chủ nghĩa cộng sản để đảm bảo an ninh cho Đông Dương và giữ vững sự
“trung thành” của xứ này. Không phải bỗng dưng mà chính quyền thuộc địa
lo sợ Đảng Cộng sản đến như vậy. Đó là Đảng duy nhất bảo toàn và phát
triển được cơ sở của mình và có được một cương lĩnh toàn diện.
Đảng đã chuẩn bị từ trước để rút vào bí mật, cho nên tổn thất của Đảng
không đáng kể. Đảng chuyển phần lớn hoạt động của mình về nông thôn là
nơi bộ máy đàn áp của thực dân không thể kiểm soát được hết. Tuy vậy, ở
thành thị, các chiến sĩ của Đảng vẫn luôn luôn hoạt động.
