38. Vụ án Trần Quốc Chẩn
Trần Quốc Chẩn là con thứ của Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn.
Quốc Chẩn có con gái là Hoàng hậu của vua Trần Minh Tông (1314-1329).
Mãi đến năm 1328, do Hoàng hậu vẫn chưa có con trai nên ngôi Thái tử
vẫn bỏ trống, nhiều kẻ lăm le lập con thứ của Trần Minh Tông. Vụ án Trần
Quốc Chẩn vì thế mới xảy ra. Sách Khâm định Việt sử thông giám cương
mục (chính biên, quyển 9, tờ 26) đã chép lại đầu đuôi vụ án này như sau:
‘Trước đây, Thượng hoàng (chỉ Trần Anh Tông – ND) vẫn trông mong
nhiều vào Quốc Chẩn, muốn phó thác Nhà vua (chỉ Trần Minh Tông) cho
ông. Đến lúc Thượng hoàng bị bệnh, mỗi khi Nhà vua vào thăm, Thượng
hoàng bắt phải cùng đi với Quốc Chẩn để khỏi sinh lòng hiềm nghi. Đến
đây Nhà vua tuổi đã nhiều mà chưa quyết định được ngôi Thái tử. Quốc
Chẩn tự nhận mình là cố mệnh đại thần, lại là bố đẻ Hoàng hậu, nên cố
chấp là đợi khi nào Hoàng hậu sinh con trai trưởng sẽ lập làm Thái tử. Văn
Hiến Hầu (con của Trần Nhật Duật, không rõ tên) muốn đánh đổ Hoàng
hậu để lập Hoàng tử tên là Vượng, bèn lấy 100 lạng vàng đút lót cho gia
thần của Quốc Chẩn là Trần Phẫu, xúi Trần Phẫu vu cáo Quốc Chẩn âm
mưu làm phản. Nhà vua tin lời Trần Phẫu, bắt Quốc Chẩn giam ở chùa Tư
Phúc, rồi đem việc ấy hỏi Thiếu bảo
Trần Khắc Chung. Khắc Chung vốn
cùng bè đảng với Văn Hiến Hầu, lại là người cùng làng với mẹ đẻ của
Vượng (bà Minh Từ Thái phi, người họ Lê, quê ở Giáp Sơn), hơn nữa,
Khắc Chung từng giữ chức Sư phó để dạy Vượng, vì thế, Khắc Chung liền
tâu ngay bằng câu thành ngữ tróc hổ dị, phóng hổ nan (bắt hổ dễ, thả hổ
nguy!). Nhà vua bèn cấm tuyệt không cho Quốc Chẩn ăn uống, bắt phải tự
tử. Hoàng hậu phải thấm nước vào áo đưa đến cho uống. Quốc Chẩn uống
xong thì mất. Những người bị bắt lây lên đến hơn hai trăm, khi tra hỏi, ai
cũng kêu gào là oan.
Về sau, vợ cả, vợ lẽ của Trần Phẫu ghen nhau, đem việc Văn Hiến Hầu
đút lót vàng ra tố cáo. Nhà vua giao việc này cho quan giữ việc Hình ngục
là Lê Duy xét hỏi. Lê Duy là người cương trực, lập tức tra xét ngay. Trần
Phẫu phải tội lăng trì (tức xẻo thịt từng miếng cho đến chết), nhưng chưa
