3. Làm Gián Điệp ở Tề
Năm 300 trước công nguyên, Yên Chiêu Vương sai người em của mình là Tương An Quân sang nước
Tề để làm con tin. Tô Tần cũng đi theo sang nước Tề. Nhiệm vụ của Tô Tần là : "Làm cho nước Tề
không nghi tới nước Yên, kế đó là làm cho mối bang giao giữa nước Tề và nước Triệu trở thành xấu
đi”. Tô Tần đi vào nước Tề lần này, mặc dù không bi tráng như lần tống biệt tại Dịch Thủy, không khí
cũng không thê lương bằng lúc Kinh Kha sang Tần làm thích khách, nhưng Tô Tần cũng giống như
Kinh Kha, ôm ấp chí nguyện "một đi không trở về". Để quyết tâm ra đi, Tô Tần nói với Yên Chiêu
Vương :
- “Thần lấy cái chết để làm tròn nhiệm vụ”, “thần lấy cái chết để tạo mối bang giao hòa hoãn giữa Tề
và Yên" (chương bốn, Sách lụa).
Như mọi người đều biết, hai nước láng giềng lớn của Yên là Tề và Triệu đều là cường quốc cả. Tô
Tần lần thứ nhất sang Tề, đúng lúc Triệu Võ Linh Vương đang thực hành việc ăn mặc theo người Hồ
và tập cưỡi ngựa bắn cung, mạnh dạn tiến hành cải cách rộng rãi, nên nước nhà mỗi ngày một mạnh
thêm. Trong khi đó ở nước Tề, vua Tề Mân Vương cũng vừa lên ngôi, nhưng quyền binh hoàn toàn
nằm trong tay của Tiết Công Mạnh Thường Quân. Mạnh Thường Quân liên tiếp nhiều năm lo việc xua
quân đánh Sở và đánh Tần, tích cực lôi kéo nước Triệu là một nước đang mạnh dần lên, để cùng nước
này liên hợp với nhau. Vào năm 296 trước công nguyên, họ tiêu diệt được nước Trung Sơn. Tình thế
về mặt khách quan bất lợi đối với việc Tô Tần phải hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Sau khi Tô Tần đến nước Tề, cố hết sức tạo mối quan hệ tốt với Mạnh Thường Quân. Qua đó, ông cực
lực khuyên ngăn Mạnh Thường Quân đừng vào nước Tần để làm Tể Tướng, lại từng hiến kế sách cho
Mạnh Thường Quân nên bắt giữ Thái tử của nước Sở, để lấy đó trao đổi với nước Sở (Chương ba, Tề
Sách).
Tô Tần đến Tề lần này, trước sau ở lại năm năm. Mặc dù trên mức độ nào đó, ông đã hòa hoãn được
mối quan hệ vốn căng thẳng giữa Tề và Yên, tranh thủ được sự tín nhiệm của Tề Mân Vương, nhưng
vẫn không có cách nào lung lạc được Mạnh Thường Quân nên việc thực hiện mục tiêu "làm cho mối
bang giao giữa Tề và Triệu xấu đi", không thể hoàn thành được.
Cuối năm 289 trước công nguyên, Tô Tần lần thứ hai lại từ nước Yên đi sang nước Tề. Khác hẳn với
lần trước, lần này Yên Chiêu Vương chuẩn bị cho Tô Tần rất nhiều của cải quý báu, đựng đầy cả một
trăm năm chục cỗ xe, nên đội ngũ đi vào nước Tề rất bề thế.
Nước Tề tiếp đãi Tô Tần trọng hậu. Thừa tướng của nước Tề là Hàn Dần đích thân ra trước cửa quốc
đô để nghênh đón và tự mình đánh xe cho Tô Tần.
Lúc bấy giờ, tình hình khách quan đã có sự thay đổi khá lớn. Phụng Dương Quân Lý Đoái của nước
Triệu bao vây giết Triệu Võ Linh Vương, rồi tự mình chuyên quyền ở nước Triệu. Nước Tề cũng do
