được Lithuania, Latvia, Estonia, đồng thời chiếm cả vùng rộng lớn Belorus
và Ucraina, xâm nhập vào các bang miền Tây của Nga, nhanh chóng tiến
đến Leningrad, uy hiếp đến Smolensk và Kiev. Quân Liên Xô vội vã ứng
chiến, tuyến phòng ngự phía Tây nhanh chóng tan vỡ, quân đội liên tiếp
thua trận phải rút lui. Trong tình thế chiến đấu vô cùng hiểm nghèo, quân
Liên Xô buộc phải chuyển sang phòng thủ chiến lược. Cuối tháng 9, quân
Đức ở phía Bắc phong tỏa được Leningrad, cánh quần ở phía Nam chiếm
được Kiev, cánh giữa chiếm được Smolensk. Tiếp đó, Đức tập trung tấn
công vào Moscow. Tháng 11, quân Đức tiến đến sát thành phố Moscow,
phô trương thanh thế.
Ngày 30-9, hai bên Xô-Đức bắt đầu trận chiến Moscow. Trải qua 5 tháng
chiến đấu gian khổ, Liên Xô đã giành được thắng lợi to lớn trong trận bảo
vệ Moscow. Đây là lần đầu tiên quân Liên Xô đánh bại quân Đức, triệt để
phá vỡ kế hoạch “chiến tranh tia chớp” của Hitler, bước đầu ổn định cục
diện chiến trường Xô-Đức. Trong 3 năm sau đó, quân Liên Xô dần chuyển
từ chiến lược phòng thủ sang chiến lược phản công, giành được hàng loạt
thắng lợi trong các chiến dịch mang tính chiến lược tại Stalingrad, Kurks...
thu lại toàn bộ lãnh thổ bị mất.
Ngày 2-5-1945, quân Liên Xô tấn công thủ đô Berlin của Đức. Dưới sự
lãnh đạo của Đảng cộng sản và Chính phủ Liên Xô, nhân dân Liên Xô đã
tiến hành cuộc chiến đấu chống lại sự xâm lược của phát xít Đức và đã cùng
các nước đồng minh giành được thắng lợi sau cùng.
