nhỏ, giáng cho quân Nhật những đòn chí mạng, tiêu diệt và làm bị thương
hơn 3.000 quân Nhật. Giữa tháng 8, 9 năm 1940 ông dẫn quân tham gia đại
chiến Bách Đoàn, tiến hành xuất kích trên quy mô lớn vào các tuyến đường
sắt Chính Thái, Bình Hán, Đức Thạch, Bạch Tấn, Đồng Bồ và các tuyến
đường giao thông kết nối các tuyến đường sắt này, tổng cộng tiêu diệt hơn
5.000 quân Nhật. Trong thời gian này, ông lấy sư đoàn 129 làm nòng cốt rồi
lãnh đạo xây dựng căn cứ địa Thái Hành, Thái Nhạc và nam Hà Bắc, liên
kết các căn cứ địa kháng Nhật Ký (Hà Bắc) Lỗ (Sơn Đông) Dự (Hà Nam),
sau này gọi chung là căn cứ địa kháng Nhật Ký - Lỗ - Dự.
Trong thời kỳ chiến tranh giải phóng, ông cùng với Đặng Tiểu Bình chỉ
huy rất nhiều chiến dịch lớn. Khi chỉ huy chiến dịch Thượng Đảng, ông đã
khôn khéo dụ địch di chuyển, lấy ít thắng nhiều, tiêu diệt 3,5 vạn quân
Nhật, rồi lại phối hợp ăn ý trong đàm phán tại Trùng Khánh.
Sau đó, ông lại tập trung 6 vạn quân chủ lực và động viên 10 vạn dân
binh, chặn đứng âm mưu chiến lược của quân Nhật hòng đánh chiếm Bình
Tân và Đông Bắc, tiêu diệt 2 vạn quân Nhật và tranh thủ được cuộc khởi
nghĩa của gần 8 vạn quân thuộc quân đoàn 8 mới. Sau khi hiệu lệnh phát
động, cuộc nội chiến toàn diện của Tưởng Giới Thạch diễn ra, ông đã dẫn
quân dùng lối đánh dàn quân, lúc tiến lúc lui, và đã giành được thắng lợi
trong một loạt các chiến dịch quan trọng như: Lũng Hải, Định Đào, Cự Dã,
Quyên Thành, huyện Hoạt, Cự Kim Ngư, vùng giáp ranh Hà Nam - An Huy
và bắc Hà Nam.
Tháng 6 năm 1947, theo sự bố trí chiến lược của quân uỷ trung ương,
ông đã dẫn 12 vạn đại quân chọc thủng phòng tuyến đoạn từ huyện Bộc đến
Đông A của quân Quốc dân Đảng, rồi phát động chiến dịch tây nam Sơn
Đông. Trải qua 28 ngày đêm ác chiến, quân của ông đã tiêu diệt được hơn 9
lữ đoàn và 4 sư bộ, tổng cộng hơn 6 vạn quân, qua đó vén lên bức màn tiến
công chiến lược. Sau đó, ông lại vượt ngàn dặm tiến vào Đại Biệt Sơn, rời
xa căn cứ địa, tiến sâu vào vùng đang bị Quốc dân Đảng thống trị, quân dân
đồng lòng đập tan nhiều cuộc bao vây tiến công quy mô lớn của quân địch.
