Tín không còn binh quyền nhưng triều Hán mới thành lập, nếu phóng
tay ắt thiên hạ chê cười nên Lưu Bang đành nén lòng chờ cơ hội khác.
Cơ hội ấy đến khi Hàn Tín cùng với Trần Hy là Tướng quốc nước
Đại, toan tính mưu phản. Lần này Lưu Bang không ra tay mà kéo quân
đi đánh Trần Hy, để cho Lã hậu theo kế của Tiêu Hà triệu Hàn Tín vào
cung rồi bắt giết, tru di cả ba họ. Trước khi chết, Hàn Tín ứa nước mắt
ngửa mặt lên trời than dài:
– Ta thật hối hận đã không nghe lời của Khoái Kiệt để bây giờ
mắc kế của một mụ đàn bà, việc này chẳng lẽ là ý trời hay sao?
Theo sự ghi chép của Hán Thư, Nghệ Văn chí, sau khi chết đi
Hàn Tín đã để lại 3 thiên binh thư cho riêng mình chuyên về “Binh
quyền mưu” và cùng với Trương Lương tuyển chọn trong binh thư của
182 binh gia, lấy những điều cốt yếu nhất viết thành cuốn binh thư
khác rất tuyệt tác nhưng hiện nay đã thất truyền.
Việc các công thần bị giết hại hầu như đời nào cũng có, thế
nhưng đối với một danh tướng nhiều công lao hãn mã như Hàn Tín mà
Lưu Bang vẫn không nương tay khiến người đời sau phản xúc động.
Sau này có nhà nghiên cứu cho rằng vụ việc Hàn Tín âm mưu với
Trần Hy hoàn toàn giả trá, đều do bàn tay của Lưu Bang và Lã hậu
xếp đặt bởi dù Lưu Bang hết sức đố kỵ tài năng nhưng ông không bao
giờ có ý nghĩ phản bội. Bằng chứng là đã nhiều lần, từ lúc Sở vương
Hạng Võ sai người thuyết phục ông theo về rồi sau đó là Khoái Kiệt.
Những lúc ấy Hàn Tín không trở cờ thì lúc đã mất hết binh quyền, bị
giam lỏng trong thành Hàm Dương lại nghĩ đến việc phản bội? Ông là
người rất mưu trí, một khi chưa đủ điều kiện thì tất sẽ chưa bao giờ
toan tính việc lớn lao như vậy.
Như trong lần khuyên Lưu Bang đừng tiến quân sang phía đông
tranh chiến với Sở, Hàn Tín đã vạch rõ bất cứ việc gì cũng phải hội đủ
ba điều kiện: Thiên thời, Địa lợi và Nhân hòa. Khi Lưu Bang vu cho
Hàn Tín âm mưu làm phản, ông không hề có Thiên thời bởi không có
chút quyền hành trong tay, cũng không có Địa lợi vì đang bị giam
