Vấn đề thứ 7: Chính sách thị
trường tự do khó có thể biến các
nước nghèo trở thành các nước
giàu có
Những điều họ nói với bạn
Sau khi giành được độc lập khỏi ách thống trị thuộc địa, các nước đang phát
triển cố gắng phát triển nền kinh tế thông qua sự can thiệp của nhà nước,
đôi khi thậm chí bằng cách hoàn toàn áp dụng chủ nghĩa xã hội. Họ cố gắng
phát triển các ngành công nghiệp như thép và ô tô, những ngành vượt quá
khả năng của họ, bằng cách sử dụng các biện pháp như bảo hộ thương mại,
cấm đầu tư trực tiếp nước ngoài, trợ cấp công nghiệp, và thậm chí quốc hữu
hóa các ngân hàng và doanh nghiệp công nghiệp. Xét về tình, điều này là dễ
hiểu, vì tất cả nước thống trị cũ của họ đều là các nước tư bản chủ nghĩa
theo đuổi chính sách thị trường tự do. Tuy nhiên, chiến lược này đã tạo ra
sự đình trệ, tai hại hơn nữa là một thảm họa. Tăng trưởng èo uột (nếu không
muốn nói là ở mức âm) và các ngành công nghiệp được bảo hộ không thể
“trưởng thành” được. Rất may, hầu hết các quốc gia này đã thức tỉnh lại từ
năm 1980 và bắt đầu áp dụng các chính sách thị trường tự do. Xét cho cùng,
đây là điều đáng lẽ phải làm ngay từ đầu. Tất cả các nước giàu ngày nay,
ngoại trừ Nhật Bản (và có thể cả Hàn Quốc, mặc dù có sự tranh luận về
điều đó), đã trở nên giàu có nhờ các chính sách thị trường tự do, đặc biệt là
nhờ thương mại tự do với các nước khác trên thế giới. Và các nước đang
phát triển, các nước chấp nhận các chính sách như vậy hơn đã làm tốt hơn
trong thời gian gần đây.