tới khoảng 20% vào giữa những năm 1990, khi mà chúng ta được cho là
cuối cùng đã khống chế được con quái vật có tên lạm phát và đạt được mục
tiêu khó khăn là ổn định kinh tế. Tỷ lệ lạm phát khi đó đã giảm xuống bằng
0 trong một vài năm giữa những năm 2000, nhưng đã tăng lên 35% sau
cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 (và có khả năng tăng hơn
nữa tại thời điểm tôi viết cuốn sách này, đầu năm 2010).
Một dấu hiệu khác thể hiện rằng thế giới đã trở nên bất ổn trong ba thập kỷ
qua là tình trạng mất an ninh công việc (job insecurity) đã tăng lên đối với
nhiều người trong thời gian này. An ninh công việc luôn rất thấp ở các nước
đang phát triển, nhưng tình trạng mất an ninh công việc trong cái gọi là
“khu vực phi chính thức” - bao gồm các công ty không đăng ký, không nộp
thuế hoặc chấp hành pháp luật, kể cả những người cung cấp an ninh công
việc - đã tăng lên ở các nước đang phát triển trong thời gian này, do sự tự
do hóa thương mại non nớt đã phá hủy rất nhiều công việc “chính thức” ổn
định trong các ngành công nghiệp của họ. Tại các nước giàu, sự mất an ninh
công việc cũng tăng lên trong những năm 1980, do tình trạng thất nghiệp
gia tăng (so với giai đoạn 1950 - 70), mà phần lớn là kết quả của chính sách
kinh tế vĩ mô còn hạn chế đã đặt kiểm soát lạm phát lên hàng đầu. Kể từ
những năm 1990, tỷ lệ thất nghiệp đã giảm, nhưng tình trạng bất ổn việc
làm vẫn tăng so với thời kỳ trước những năm 1980.
Có nhiều lý do cho vấn đề này. Trước tiên, số lượng công việc ngắn hạn đã
tăng ở hầu hết các nước giàu, mặc dù không nhiều như một số người nghĩ.
Thứ hai, trong khi những người có việc làm có thể giữ được vị trí công việc
gần như (mặc dù không hoàn toàn) lâu như những đồng nghiệp của họ trước
những năm 1980 từng làm, tỷ lệ chấm dứt hợp đồng lao động cao hơn đã
trở thành điều không thể tránh khỏi, ít nhất là ở một số nước (đặc biệt là
Mỹ). Thứ ba, đặc biệt là ở Anh và Mỹ, những công việc được coi là tương
đối ổn định thậm chí cho đến những năm 1980 - công việc quản lý, văn thư
và chuyên môn - cũng trở nên bất ổn từ những năm 1990. Thứ tư, ngay cả
khi bản thân công việc vẫn được đảm bảo thì tính chất và cường độ của nó
đã trở thành những đối tượng cho sự thay đổi lớn hơn và thường xuyên hơn
