tham gia vào thế giới kinh doanh. Trong bài phân tích mang
tính đột phá Sự ràng buộc về thời gian, nhà xã hội học Arlie
Hochschild phân tích: đối với nhiều người, gia đình và văn
phòng đã đổi chỗ như thế nào. Gia đình trở thành một bài tập
kỳ quái trong “cuộc chạy đua với thời gian” - mọi thành viên
hối hả ăn trong 15 phút rồi lao ra khỏi nhà để đến trận đấu
bóng đá, sau đó họ ráng gắn bó với gia đình chỉ trong vòng
nửa tiếng trước khi đi ngủ để không bị lãng phí thời gian.
Nhưng ở nơi làm việc thì ngược lại, bạn hòa đồng với mọi
người và thư giãn vào giờ nghỉ. So sánh trên cho thấy, nơi làm
việc giống như một nơi trú ẩn – về khả năng hòa đồng với
nhóm, và sự tự do. Không ít người thậm chí kéo dài ngày làm
việc của mình, vì họ thích ở chỗ làm hơn là về nhà. Hochschild
viết: “Trong mô hình mới về gia đình và công việc, những bậc
cha mẹ mệt mỏi sẽ trốn tránh thế giới của những cuộc cãi vã
không được giải quyết, đống quần áo chưa giặt để tìm đến chốn
làm việc ngăn nắp, hòa đồng và vui vẻ”.
Họ không chỉ tìm sự hoán đổi về môi trường gia đình, mà
còn tìm cơ hội khẳng định mình trong công việc. Có rất nhiều
phần thưởng có thể nhìn thấy ngay, như sự thừa nhận năng lực,
sự bù đắp quyền lợi, sự thăng tiến; tất cả giúp bồi đắp thêm ý
thức về giá trị bản thân, sống vui vẻ, tạo ra sức mạnh kéo người
ta ngày càng xa rời gia đình. Tầm nhìn được chuyển sang một
đích đến khác, về một xã hội ổn định “không tưởng”, bận rộn
với hàng núi kế hoạch và yêu cầu, để rồi lãng quên những điều
thực sự quan trọng nhất.
Trong khi đó, phần thưởng của gia đình lại là những giá trị
ẩn giấu bên trong. Trong thế giới hiện nay, xã hội bên ngoài
không mấy nồng nhiệt để chú ý đến vai trò làm cha mẹ của
bạn. Bạn không được trả tiền để làm cha làm mẹ. Bạn không
có được danh tiếng và cũng không ai cổ vũ bạn đảm nhận vai
trò đó. Khi làm cha làm mẹ, phần thưởng sẽ là sự hài lòng xuất
THÓI QUEN THỨ BA: ƯU TIÊN NHỮNG VIỆC QUAN TRỌNG • 1 7 7
