Chương 8. Một dân tộc đặc biệt
Ngoại ô thành phố Omsk của Siberia có một nhà máy lớn. Hàng
năm, có đến 300 nghìn con heo thịt được chở đến nhà máy. Ở đó,
chúng được giết mổ, chế biến và đóng gói thành hàng tấn thịt
xông khói, hàng tạ súc giăm bông và hàng nghìn kilogram thịt. Điều
khá ngạc nhiên là một trong những cổ đông chính của nhà máy Omsk
Bacon lại là một người Do Thái. Abramovich không phải là người tuân
thủ Do Thái giáo một cách nghiêm ngặt theo kiểu truyền thống.
Về chuyện này, ông là điển hình của kiểu đồng tôn giáo ở Nga.
Eugene Satanovsky, Chủ tịch Giáo hội Do Thái Nga (RJC), nhận
thấy trong khoảng hai đến ba triệu người Nga coi mình là Do Thái,
chỉ có khoảng 2 nghìn người tuân thủ giáo lý cấm thịt lợn. Nhưng
giống như bản chất trường tồn của người Do Thái Nga, sức bền
văn hóa của họ vẫn được duy trì một cách ấn tượng sau nhiều năm
bị phân biệt đối xử. Đây là điều mà chúng ta cần xem xét khi tìm
hiểu con đường đi đến thành công xuất chúng, trở thành những
ông trùm đầy quyền lực của người Do Thái. Mặc dù người Do Thái
chỉ chiếm chưa đến 2% dân số Nga nhưng nhiều trong số những
ông trùm hàng đầu ở Nga lại là dân Do Thái như Abramovich,
Khodorkovsky, Berezovsky, Gusinsky và Friedman.
Lời giải thích thuyết phục nhất cho hiện tượng này là chủ
thuyết “trần kính”. Nhận thấy con đường phát triển bị ngăn chặn
bởi tình trạng phân biệt đối xử, người Do Thái tìm đường vòng để đi
tới đích. Trong khi người Nga, người Ukraina, người Georgia và
những người không phải Do Thái khác, do ít gặp cản trở hơn trong
việc thực hiện hoài bão của mình, đã mất đi bản năng kinh doanh
dưới thời cộng sản thì người Do Thái lại phát triển một cách sáng tạo
văn hóa kinh doanh và sẵn sàng chấp nhận rủi ro. Trong cuốn sách
