đồng thời vẫn có thể đặt ra chiến lược, thông báo chính sách, đồng thời hy
vọng vào tương lai sử dụng những quy luật kinh tế với mô hình có sẵn.
Giá thành rẻ có ở khắp mọi nơi
Khi giá thành của một thứ gì đó mang tính thiết yếu giảm mạnh, toàn bộ thế
giới có thể thay đổi. Ví dụ như ánh sáng. Có thể là bạn đang đọc cuốn sách
này dưới ánh sáng nhân tạo. Hơn nữa, có thể bạn chưa bao giờ nghĩ tới việc
sử dụng ánh sáng nhân tạo để đọc lại đáng quý như vậy. Ánh sáng có giá
thành rẻ nên bạn có xu hướng không coi trọng nó. Nhưng, như chuyên gia
kinh tế học William Nordhaus đã tỉ mỉ nghiên cứu, vào những năm đầu thế
kỉ 18, bạn sẽ phải tốn gấp 400 lần số tiền bạn đang trả bây giờ để sử dụng
nguồn điện tương đương.
4
Với số tiền đó, bạn sẽ chú ý hơn tới giá thành
của điện và sẽ phải suy nghĩ trước khi sử dụng ánh sáng nhân tạo để đọc
cuốn sách này. Sự giảm giá thành của điện đã thắp sáng thế giới. Không
những điện biến ban đêm thành như ban ngày, mà nó còn giúp chúng ta
sinh sống và làm việc trong những tòa nhà lớn mà ánh sáng tự nhiên khó có
thể lọt vào. Chúng ta gần như không phát triển như ngày hôm nay nếu giá
thành của ánh sáng nhân tạo không giảm nhiều đến vậy.
Những thay đổi trong công nghệ giúp những thứ đã từng đắt nay trở nên rẻ.
Giá thành của điện giảm tới mức giờ chúng ta không còn bận tâm về việc
bật nút công tắc điện. Việc giá thành giảm đáng kể như vậy tạo cơ hội cho
chúng ta làm những việc trước đây không thể; nó có thể khiến những việc
không thể trở thành có thể. Vậy nên, không ngạc nhiên khi những chuyên
gia kinh tế học đều ám ảnh về những hệ luỵ của việc giảm giá thành đáng
kể của những sản phẩm đầu vào thiết yếu như điện.
Tim Bresnahan, chuyên gia kinh tế học của Đại học Stanford và cũng là cố
vấn của chúng tôi, chỉ ra rằng máy tính chỉ thực hiện các thuật toán và chỉ
có vậy. Sự ra đời và thương mại hoá của máy tính khiến các thuật toán trở
nên rẻ hơn.
5
Khi giá thành của các thuật toán trở nên rẻ hơn, chúng ta
không những sử dụng nhiều hơn những ứng dụng thuật toán truyền thống
