cảnh người, người giàu sang và chức sắc cao được những người xung quanh
tôn kính. Nhưng người đắc Niết bàn có được người khác kính nể như vậy
không? Đối với con, hầu như tất cả đều ra đi, mất luôn mãi mãi. Điều này
làm con nghi ngờ, không biết những vị đã nhập Niết bàn có thật sự hạnh
phúc không? Cúi xin Ngài Acharn vui lòng tha thứ những lời điên cuồng
nhảm nhí của con, nhưng đó là những điều mà con thắc mắc từ lâu. Hôm
nay rất may mắn con có duyên lành được gặp bậc trí tuệ như Ngài để thổ lộ
tâm tình, nói lên những hoài nghi ấy.
Ngài Acharn: Những cảnh giới chư thiên, chư Phạm Thiên và Niết Bàn
không phải để cho những người đầy hoài nghi như con, mà để cho những ai
đã chứng ngộ giá trị quý báu của những cảnh giới ấy thấy được ở mỗi cảnh
giới hơn cảnh giới dưới đó thế nào. Đó là cảnh giới của những vị xứng đáng
sống ở đó, không phải để cho những người như con, thậm chí không mơ tới
được. Con không thể đến đó nếu vợ con còn sống. Dù cho vợ con đã qua
đời, con không thể không nghĩ đến bà ấy và không thể tạo những nghiệp đưa
đến cảnh giới ấy, những cảnh không tốt bằng vợ con. Trong tất cả những
cảnh giới ấy, vợ con không có ở đó, và như vậy, trong những cảnh giới ấy
không ai có thể làm cho con “thích thú” mà chỉ vợ con có thể. Đó là nguyên
nhân của sự hoài nghi của con, lo sợ sẽ mất đi cái “thích thú” ấy, phải vậy
không? (Cả người nêu câu hỏi và Ngài Acharn đều cười).
Nhưng con cũng phải biết rằng ngay trên thế gian này cũng có nhiều loại
thích thú, tùy theo nó đến với mình qua đường nào. Như những hình ảnh
thích thú, đến với ta qua mắt; âm thanh thích thú đến với ta qua tai; mùi
thích thú đến với ta qua mũi; vị thích thú đến với ta thông qua lưỡi; sự động
chạm ấm áp hay thích thú đến với ta qua thân; và suy nghĩ thích thú đến với
ta qua tâm. Con biết ăn là một loại thích thú hay hạnh phúc như thế nào,
cũng như ngủ hay như sự chung chạ giữa vợ và chồng. Thích thú qua những
đường khác nhau ấy là nguyên động lực đưa đến tất cả những hoạt động của
con người. Nhưng một lần nữa, thích thú hay hạnh phúc có thể được phân
định theo nhiều loại, nhiều cấp bậc, từ hạnh phúc của loài người trên thế giới
đến hạnh phúc của chư thiên trên cảnh trời, hay những vị ở cõi Phạm Thiên,
và những vị đã thành tựu Niết Bàn, Niết Bàn quả thật hoàn toàn khác biệt
