“đi ra ngoài để tìm” những câu chuyện kinh sợ như vậy đương nhiên sẽ
không bị kinh sợ làm cho chao động. Do đó, nỗi kinh sợ hiển nhiên là do trí
tưởng tượng của ta tạo ra. Không phải ma thật làm ta sợ.”
M
A CÓ THỰC SỰ HIỆN HỮU NHƯ MỘT THỰC THỂ HAY KHÔNG?
“Mặc dù trong
thực tế ma quỷ là có thật, nhưng vẫn không có bằng chứng cụ thể hiển nhiên
chứng minh có thể thuyết phục người hoài nghi, bởi vì đa số không thể chấp
nhận sự thật này. Một tên trộm bị bắt quả tang chẳng hạn, không mấy khi
chịu nhận tội của mình. Dù có nhân chứng nhìn mặt rõ ràng, và như vậy là
bắt buộc phải thú nhận, tên trộm vẫn cố gắng tự bào chữa bằng mọi cách.
Đến khi vào tù, nếu có người hỏi anh bị tù vì tội trạng gì, thông thường anh
ta sẽ nói rằng anh ta bị tố cáo là ăn trộm. Nói cách khác, anh ta vẫn không
chịu nhận tội. Đó là khuynh hướng chung của đa số.
C
ON NGƯỜI ĐƯỢC SANH RA TỪ ĐÂU?
Ngài Acharn giải đáp cho người đặt ra
câu hỏi một cách khá dứt khoát rằng con người được cha mẹ sanh ra chứ
không phải được “sanh ra từ bụng cây” (như một thành ngữ Thái nói, hàm ý
rằng đời sống phát sanh từ sanh vật có sự sống). Ngài cũng nói rằng một câu
hỏi như thế đáng ra không nên nêu lên.
Nói cho đúng sự thực, con người được sanh ra từ vô minh và ái dục
(avijjā và taṇha), nhưng giải đáp như thế không giúp ích gì cho người hỏi, vì
có bao nhiêu người sẵn sàng muốn học điều này và chịu cố gắng cần thiết để
giảm thiểu vô minh và ái dục của họ? Rõ ràng người hỏi muốn thử Ngài hơn
là muốn tìm hiểu chân lý. Dù sao, nên ghi nhận rằng nguyên nhân sự sanh
của mỗi người nằm trong tâm mình, vốn bị cái gọi chung là ô nhiễm (kilesa)
chế ngự. Nếu chúng ta phân chia các ô nhiễm ấy ra từng thành phần, các
phần như vậy có thể được gọi là vô minh, ái dục… như thấy trong Thập Nhị
Nhân Duyên – do vô minh nên có tạo nghiệp, v.v.; do có sự chấm dứt vô
minh, sự tạo nghiệp chấm dứt… Hãy nhìn thẳng vào tâm ta, ta sẽ có thể hiểu
biết con người được sanh ra từ đâu và hiểu biết nguyên nhân sanh đau khổ
và phiền lụy trên thế gian. Không cần phải hỏi ai khác, và cũng không cần
tìm câu trả lời ở đâu khác. Chính vì chỉ hướng sự suy tư và sự chú tâm ra
ngoài mà con người mù quáng, không nhận ra bản chất thật sự của mình,
không nhìn thấy những vấn đề của mình và quan trọng hơn cả, không hay
