lại được mời làm Giáo Sư Đại Học Đường Berlin, tại nơi này công việc giảng
dạy nhiều hay ít tùy ý. Việc quản trị đại học đường cùng với việc trông coi các
kỳ thi, ông sẽ không phải để tâm tới. Einstein được hoàn toàn tự do khảo cứu.
Riêng đối với Einstein, ông cũng
phân vân trước việc trở lại Berlin. Cái xã hội đó không hợp với thâm tâm của
ông thực, nhưng địa vị cao sang sẽ giúp cho cuộc sống hàng ngày của ông dễ
chịu hơn. Nhà bác học bị giằng co giữa hai ý tưởng: quan niệm sống cho Khoa
Học, cho bản thân và ý tưởng về một chủ nghĩa xã hội hợp đạo lý. Ngoài ra tại
Berlin, Einstein còn có cô em họ, cô Elsa. Ông có gặp cô này vài lần và thấy có
cảm tình với nàng. Cuộc ly dị cách đây vài năm với cô Mileva vì bất đồng ý
kiến ở vài điểm, đã khiến Einstein nghĩ tới việc lập lại một gia đình mới. Chính
điều này cũng góp đôi phần vào quyết định của Einstein trở lại thành phố
Berlin. Einstein từ bỏ Zurich vào cuối năm 1913.
Đúng vào năm 34 tuổi, Albert Einstein là nhân viên của Viện Hàn Lâm
Berlin và tượng trưng cho một thanh niên sống giữa các đồng viện hầu hết đều
cao tuổi hơn, đều là những bậc lão thành trong cuộc sống đại học. Những vị này
thường tự cho là quan trọng, trong khi cách cư xử của Einstein lại dễ dàng, bình
dị. Tại Berlin, vài vật lý gia thường họp với nhau để bàn luận các vấn đề Khoa
Học. Trong các buổi thảo luận đó, ngoài Einstein, Planck và Nernst ra, người ta
còn thấy Max Von Laue, Jacques Franck, Gustave Hertz, cô
Lise Meitner
và sau
này có Erwin Schrödinger, người đã có công về Thuyết Lượng Tử (theorie
quantique).
Einstein sống tại Berlin chưa được một năm thì Thế Chiến Thứ Nhất bùng nổ.
Một số các nhà bác học thấy rằng mình cũng phải góp phần với các chiến sĩ
