bị kích động mạnh và đi giết người. Còn về việc lão nói rằng lão không giết
thì có lẽ vì lão không nhớ. Nhưng anh thấy không: nếu là Dmitri
Fedorovich giết thì hay hơn nhiều, hay hơn nhiều! Hay hơn không phải là
vì con giết cha, việc đó tôi không khen, trái lại con cái phải tôn kính cha
mẹ, nhưng nếu là anh ta giết dù vẫn hay hơn, khi ấy anh chẳng có gì phải
than khóc, bởi vì anh ta giết, mà không có ý thức gì cả, hay nói cho đúng
hơn, anh ta vẫn tỉnh táo nhưng không biết có chuyện gì xảy ra với mình.
Không, hãy để họ tha thứ cho anh ta; như vậy rất nhân đạo, để người ta
thấy sự nhân đức của toà án mới, còn tôi thì chẳng biết gì cả, nhưng người
ta nói cách xét xử như thế có đã lâu rồi, vậy, mà hôm qua tôi mới được biết,
tôi ngạc nhiên quá nên muốn cho người mời anh đến ngay. Rồi sau đây, nếu
anh ta được miễn tội, tôi sẽ mới anh ta từ toà án về thẳng nhà tôi ăn một
bữa, còn tôi sẽ mời những người quen đến ăn và chúng ta sẽ uống mừng toà
án mới. Tôi không cho rằng anh ấy là người nguy hiểm, vả lại tôi sẽ mới rất
nhiều khách, thành thử lúc nào cũng có thể kéo anh ta ra ngoài nếu anh ta
giở trò gì sau này anh ấy có thể là thẩm phán hoà giải hay một chức việc gì
ở một thành phố khác, vì những người bản thân đã trải qua nỗi bất hạnh xét
xử công minh hơn ai hết. Cái chính là bây giờ ai mà không bị kích động
mạnh, anh, tôi, tất cả đều ở trạng thái bị kích động mạnh, biết bao nhiêu là
dẫn chứng: một người ngồi hát bản lĩnh ca, bỗng nhiên anh ta có điều gì
không vừa ý, anh ta lấy khẩu súng tay và giết chết tươi một người, rồi anh
ta được tha bổng. Mới đây tôi có đọc câu chuyện đó và các bác sĩ đều xác
nhận. Bây giờ các bác sĩ cũng vẫn xác nhận, cái gì họ cũng xác nhận được.
Này anh ạ, con Liza nhà tôi ở trạng thái bị kích động, hôm qua nó làm tôi
phải khóc, hôm kia tôi cũng khóc, nhưng hôm nay thì tôi đoán ra rằng
chẳng qua là nó bị kích động quá mạnh. Ôi, con Liza làm tôi buồn phiền
quá! Tôi nghĩ là nó hoàn toàn mất trí. Nó mời anh đến làm gì nhỉ? Nó mời
anh hay anh tự đến với nó?
- Vâng, cô ấy cho mời, bây giờ tôi sẽ đến gặp cô ấy. - Aliosa cương quyết
đứng lên.
