Chú ạ, tôi chính là thứ sâu bọ, câu ấy nhằm nói về tôi. Cả dòng họ
Karamazov chúng ta đều thế cả, ngay cả chú, tuy chú là thiên thần, con sâu
ấy vẫn sống trong chú và gây nên bão táp trong máu chú. Đấy là bão táp, bởi
vì dục tình là bão táp, còn hơn cả bão táp nữa kia! Sắc đẹp thật đáng sợ và
khủng khiếp! Đáng sợ vì nó là cái không thể xác định được, và không thể
xác định được là bởi Trời chỉ cho ta những câu đố hóc hiểm. Ở đây hai cái
bờ gặp nhau. Ở đây mọi mâu thuẫn cùng chung sống. Chú ạ, học vấn của tôi
rất ít ỏi, nhưng tôi lại nghĩ nhiều về điều đó. Cơ man nào là bí mật! Quá
nhiều bí ẩn đè nặng lên con người trên cõi trần. Hãy cố mà giải đáp và khéo
tìm kế thoát thân. Tôi không thể chịu đựng nổi khi một người có tấm lòng
cao cả và anh minh khởi đầu từ lý tưởng của Madonna mà kết thúc bằng lý
tưởng Sodom
. Đáng sợ hơn nữa là kẻ có lý tưởng Sodom trong tâm hồn
mà vẫn không phủ nhận lý tưởng Madonna, và vì thế trái tim hắn thực sự
rực cháy, thực sự rực cháy như trong những năm tuổi trẻ trắng trong. Không,
con người rộng lớn lắm, thậm chí quá rộng lớn, tôi muốn thu hẹp nó lại. Có
quỷ biết thế là thế nào, vậy đấy! Cái mà đối với trí tuệ là sự nhục nhã thì đối
với trái tim lại hoàn toàn là cái đẹp. Sodom có cái đẹp của nó không? Hãy
tin rằng đối với đa số người, Sodom có cái đẹp, chú có biết điều bí mật ấy
hay không? Điều khủng khiếp là cái đẹp không chỉ đáng sợ, mà còn bí ẩn
nữa. Ở đây quỷ và Chúa Trời giao tranh với nhau, mà chiến trường là trái
tim con người. Mà thôi, ai đau ở đâu thì nói về nỗi đau ấy. Nghe đây, bây
giờ đi ngay vào việc.
IV
LỜI XƯNG TỘI CỦA MỘT TRÁI TIM NỒNG
