ANNA KARENINA - Trang 12

bình văn học Mác - Lenin.
* * *
Bốn năm sau khi viết xong Chiến tranh và Hòa bình, ngày 19-3- 1873, L.
Tolxtoi lại hạ bút viết dòng đầu tiên của cuốn tiểu thuyết dài Anna
Carenina.
Cũng như nhiều nhà văn hồi đó, Tolxtoi chịu ảnh hưởng của Puskin. Ông
nói: "Tôi học tập được nhiều ở Puskin, ông là người cha của tôi, ta nên học
tập ông". Đây không phải là ảnh hưởng bề ngoài về cách viết, giọng văn;
cũng không phải là vay mượn, bắt chước cốt truyện này nọ. Những tác
phẩm Puskin đã khơi dậy tất cả sức lực sáng tác sẵn có của Tolxtoi, thôi
thúc ông làm việc và gợi nhiều ý sáng tác tốt, mới.
Nhân đọc truyện viết dở dang của Puskin: Những người khách họp mặt
trong biệt thự, Tolxtoi nảy ra ý định viết Anna Carenina. Và ông dựa vào
con gái Puskin là Mari Alecxandrovna Gactun làm nguyên mẫu, để tả vẻ
mặt, dáng người nhân vật Anna. Bắt tay vào làm, nhà văn thực ra chỉ định
phóng bút viết, chưa thấy hết tầm to lớn của cuốn truyện, dần dần sau này
trong quá trình viết, nó mới đòi hỏi nhiều tâm sức. Ông cũng ngừng bút
nhiều lần vì bận giúp vận động cứu tế nạn dân hạn hán, hoặc bận viết cuốn
Bàn về giáo dục quốc gia để tranh cãi về phương pháp giáo dục với các nhà
giáo ở Moxcva; ông lại nhiều lần chán nản, muốn bỏ dở cuốn truyện, vì
thấy mình viết không hay.
Đây là quãng đời sống êm ấm trong gia đình, với tình hình tư tưởng ổn
định và công việc sáng tác phong phú nhất của nhà văn trong môi trường
quý tộc tại trại ấp ở Iátxnaia Poliana. Hồi trẻ, ông tòng quân tại Capcadơ và
dự cuộc chiến tranh Nga - Thổ ở Crưm. Nhờ đó, ông nhìn thấu bộ mặt trái
của chiến tranh đế quốc tranh giành thị trường và đồng thời cũng thấy rõ
tinh thần dũng cảm, lòng yêu nước thật sự của binh lính và thuỷ thủ bình
thường. Lòng cảm phục sự vĩ đại của dân tộc Nga và căm ghét chế độ nông
nô khiến ông từ đó bắt đầu chú ý tới vấn đề dân cày. Ông đi du lịch nhiều
nước châu Âu như Đức, Pháp, Thụy Sĩ, ý, Bỉ, Anh, và nhận ra nhiều thối
nát của chế độ tư bản. Nếu Tolxtoi còn tìm thấy trong các tác phẩm của
Voltaire, Diderot, Jean Jacques Rousseau, chút tính chất tiến bộ nào đó