con tắc kè hoa, ta sẽ đánh mất luôn bản sắc riêng có của mình. Qua hàng
chục năm, nhân vật Vivien vẫn không thể nào định hình được một phong
cách riêng cho mình. Nhìn sâu hơn vào vấn đề này, ta có cảm tưởng như tác
giả muốn mượn Vivien để nói rộng ra tới xã hội Anh bất ổn trước những
biến động xã hội, đặc biệt vào những năm 70 của thế kỷ trước, và chưa hết
loay hoay xác định một bộ mặt phát triển mang dấu ấn riêng của mình.
Đây không phải là lần đầu tiên hình ảnh quần áo xuất hiện trong các
trang viết của Linda Grant. Ta có thể bắt gặp nó trong nhiều tiểu thuyết
khác của tác giả. Riêng trong tác phẩm này, quần áo còn tượng trưng cho
những điều tươi mới, tích cực của một tương lai tốt đẹp hơn. (Truyện mở
đầu bằng hình ảnh Vivien ghé vào một cửa hàng thời trang trong bộ dạng
già nua, mệt mỏi và kết thúc bằng hình ảnh nhân vật nữ chính bước đi với
một chiếc túi xách đựng một chiếc váy mới, tâm trạng bình thản hơn dù
vừa trải qua liên tiếp hai biến cố đau buồn trong cuộc đời, tin tưởng vào
một khởi đầu mới sáng sủa hơn). Chỉ có điều hơi đáng tiếc là “nhân vật”
đặc biệt này được khắc họa chưa được rõ nét lắm.
Nhân vật Vivien trong truyện mang nhiều dáng dấp của chính tác giả,
một công dân Anh lớn lên tại thành phố Liverpool, con gái một cặp vợ
chồng người Nga - Ba Lan Do Thái di cư sang Anh vào năm 1900. Như
Linda Grant chia sẻ, là thế hệ dân nhập cư thứ hai tại Anh, tác giả từng trải
nghiệm phức cảm giằng xé giữa một bên là giữ lại những giá trị Do Thái
của một người gốc Đông Âu và một bên là thay đổi để hòa nhập với phong
cách, lối sống Anh. Ở chừng mực nào đó, khi đi ra bên ngoài gia đình,
Linda Grant cảm giác như mình đang ngụy trang trong một vỏ bọc. Về nhà,
bà lại cảm giác như một người xa lạ với thế giới trong gia đình. Tác giả
thừa nhận phức cảm này mạnh đến nỗi nó tự nhiên thấm đẫm trong các
trang viết của bà, định hình thành một giọng văn tiểu thuyết riêng. Và cũng
chính từ lý do này, Linda Grant chọn đề tài viết về những trải nghiệm cuộc
sống của cộng đồng Do Thái sau Thế chiến thứ II; về thân phận của phụ nữ
trong những phong trào chính trị lớn hay vào những thời khắc biến đổi lịch
